Ekspertka grzmi: Trybunał Konstytucyjny działa poza wszelkimi standardami, to jest wręcz niewyobrażalne

Prezes TK Julia Przyłębska

Marszałek Sejmu Szymon Hołownia poinformował, że nie wykona decyzji Trybunału Konstytucyjnego o zabezpieczeniu, w myśl którego Sejm nie miałby prawa zajmować się wnioskiem o postawienie prezesa NBP Adama Glapińskiego przed Trybunałem Stanu. Zdaniem Hołowni TK przekroczył swoje uprawnienia. — Marszałek ma rację, TK ma stać na straży konstytucyjności prawa, a nie interesów osób powiązanych z poprzednią władzą. A to właśnie teraz trybunał robi — mówi Onetowi konstytucjonalistka prof. Anna Rakowska.

• Trybunał Konstytucyjny 17 kwietnia wydał postanowienie zabezpieczające, na mocy którego Sejm nie może zająć się wnioskiem o postawienie Adama Glapińskiego przed Trybunałem Stanu. Wniosek taki został już złożony
• Marszałek Hołownia, po analizach prawnych, odmówił wykonania zabezpieczenia TK. Jak stwierdził, trybunał przekroczył tu swoje uprawnienia, bo nie ma prawa ograniczać działania Sejmu
•  — TK nie powinien wydawać takiego zabezpieczenia z braku przesłanek. To był wniosek grupy posłów PiS, a poza tym TK to nie jest sąd powszechny, który ma załatwiać indywidualne sprawy i dbać o interesy ludzi PiS — podkreśla konstytucjonalistka prof. Anna Rakowska
• Wskazuje na konieczność systemowego uregulowania sytuacji trybunału. — Należy pilnie usunąć z niego tzw. dublerów, a panią Julię Przyłębską pozbawić funkcji prezesa TK, bo od dawna jej już nie powinna sprawować — dodaje ekspertka

Tydzień temu Trybunał Konstytucyjny po raz kolejny już wydał w sprawie prezesa BNP Adama Glapińskiego zabezpieczenie. Na jego mocy Sejm miał nie mieć prawa zajmować się wnioskiem o postawienie Glapińskiego przed Trybunałem Stanu. Jednak marszałek Sejmu Szymon Hołownia oświadczył wprost, że tej decyzji TK nie wykona.

— Chcę bardzo jasno powiedzieć, że wykonaliśmy bardzo intensywne analizy prawne tego, co otrzymaliśmy i chcę z całą mocą stwierdzić, że TK, wydając to postanowienie, w sposób oczywisty przekroczył swoje uprawnienia — wskazał Hołownia. — Ustawa o TK bardzo precyzyjnie wskazuje, kiedy może zostać wydane zabezpieczenie: to jest w przypadku skargi konstytucyjnej wnoszonej przez obywatela lub kiedy jest rozstrzygany spór kompetencyjny między dwoma organami państwa — stwierdził.

Jak dodał, stoi “na straży praw Sejmu”. — Nie wyobrażam sobie sytuacji, kiedy ktoś będzie wchodził w sposób bezprawny w kompetencje i konstytucyjne uprawnienia Sejmu RP. Dlatego nie wykonam tego postanowienia, które nadesłała nam pani Julia Przyłębska i nadal będę — zgodnie z prawem — procedował wniosek o postawienie Adama Glapińskiego przed Trybunałem Stanu — podsumował marszałek Sejmu.

Marszałek Sejmu Szymon Hołownia

“Marszałek ma rację. TK nie miał prawa wydać takiego zabezpieczenia”

— Marszałek Hołownia postąpił słusznie, bojkotując decyzję TK. Ma rację, trybunał przekroczył tutaj swoje uprawnienia, bo nie miał prawa wydać takiego zabezpieczenia z powodu braku przesłanek — mówi Onetowi konstytucjonalistka, prof. Anna Rakowska.

— To był wniosek grupy posłów PiS, a poza tym TK to nie jest sąd powszechny, który ma załatwiać sprawy poszczególnych ludzi. A trybunał zaczyna w ten sposób działać, załatwiając indywidualne sprawy osób związanych z PiS. To samo było w przypadku byłego prezesa warszawskiej apelacji Piotra Schaba czy byłego prokuratora krajowego Dariusza Barskiego — przypomina ekspertka.

Ostatnio TK regularnie brał w obronę ludzi związanych z poprzednią władzą, nie tylko Glapińskiego. Trybunał chronił tak nazywanego “egzekutorem Ziobry” sędziego Piotra Schaba, jak odwołanego ze stanowiska kolegę Zbigniewa Ziobry Dariusza Barskiego. TK wydawał w ich sprawie zabezpieczenia, mimo że te możliwe są wyłącznie w sytuacji złożenia przez obywatela skargi konstytucyjnej. Ani Schab, ani Barski takich skarg nie złożyli. Nie mieli do tego prawa, bo skargę konstytucyjną można wnieść dopiero po wyczerpaniu całej krajowej drogi sądowej, w sądach powszechnych — co nie nastąpiło u żadnego z panów.

— TK działa poza wszelkimi standardami, to jest wręcz niewyobrażalne — mówi prof. Rakowska. — Trybunał ma obowiązek stać na straży konstytucyjności prawa, a nie na straży interesów osób związanych z poprzednią władzą. Tymczasem TK to właśnie robi, zapalczywie broni ludzi PiS. Nikt inny już ich nie chce bronić, tylko trybunał pozostał na barykadach — wskazuje ekspertka.

“Konieczne uporządkowanie sytuacji w TK. Przyłębska nie jest prezesem”

Prawniczka zaznacza, że — niezależnie od słuszności decyzji marszałka Sejmu o niewykonaniu decyzji TK — sytuację w trybunale należy systemowo uporządkować.

— Nie można w nieskończoność trwać w sytuacji, gdy decyzje TK są bojkotowane. Bojkot jest zasadny, zwłaszcza jeśli decyzje trybunału zapadały z udziałem dublerów, jednak taka sytuacja jest zła dla państwa i jego powagi — podkreśla konstytucjonalistka.

— Z TK należy jak najszybciej usunąć tzw. dublerów, czyli osoby powołane na miejsca już legalnie obsadzone w trybunale. Do tego trzeba jak najszybciej “zdjąć” panią Przyłębską z zajmowanej przez nią bezprawnie funkcji prezesa trybunału. Nie pełni tej funkcji już od bardzo dawna — wyjaśnia prof. Rakowska.

— Wątpliwości są także co do statusu byłych posłów PiS, dziś w TK, czyli Krystyny Pawłowicz i Stanisława Piotrowicza. Gdy ich wybrano do trybunału, oboje przekroczyli ustawowy wiek dla sędziego TK — przekonuje ekspertka.

— Pozostali sędziowie zostali wybrani w sposób legalny, więc raczej nie sposób ich odwołać, trzeba czekać na zakończenie ich kadencji. Oczywiście, zasadne pozostaje zastanowienie się, czy nie powinno się wobec tych osób wszcząć postępowań dyscyplinarnych za to, że godzili się orzekać w jednych składach z tzw. dublerami. To niewykluczone — podsumowuje konstytucjonalistka.