Gigantyczne inwestycje Orlenu, Azotów i KGHM. Nowi prezesi będą mieć problem

Nowi prezesi spółek będą musieli rozwiązać wiele dylematów

Do spółek skarbu państwa wkracza właśnie kadrowa miotła. Tuż przed zmianą warty spytaliśmy największe spółki o ich plany inwestycyjne na 2024 r. Odpowiedzi wskazują na jedno — nowi prezesi staną przed licznymi dylematami, co zrobić z projektami zarządów PiS. Jakie sprawy trafią na ich biurka jako najbardziej palące? Analitycy mają swoje precyzyjne “typy”.

• Orlen będzie musiał rozstrzygnąć losy SMR, ale też już rozpoczętej inwestycji, której koszt zauważalnie wzrósł
• Azoty mają za sobą najgorszy rok w historii i ciążącą ogromną inwestycję, która może okazać się kłopotem
• KGHM chciał przeznaczyć na inwestycje aż 4,1 mld zł. Nowy zarząd przyjrzy się tej kwocie
• Spółki energetyczne mogą przez pewien czas pozostawać “w zawieszeniu”. Będą czekać na sygnał od rządu
• Więcej informacji o biznesie znajdziesz na stronie Businessinsider.com.pl

Nowi szefowie spółek będą mieli się nad czym głowić. Władze Orlenu staną przed dylematem dotyczącym kontynuacji części projektów. Mowa przede wszystkim o małych reaktorach jądrowych opracowywanych wraz z Synthosem, których okoliczności powstawania wzbudzały zastrzeżenia Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego na ostatniej prostej rządów PiS. Szczegółowy audyt w tej kwestii zapowiadał już premier Donald Tusk.

Pod znakiem zapytania mogą stać również inne projekty. Kamil Kliszcz, szef departamentu analiz biura maklerskiego mBanku wskazuje, że część wielkich inwestycji petrochemicznych Orlenu również może okazać się niepewna. — Myślę, że najwięcej kontrowersji budzi w tej chwili projekt rozbudowy petrochemii — przyznaje.

Budowa kompleksu Olefiny III PKN ORLEN

Tymczasem Orlen wiąże duże nadzieje z kolejnym etapem budowy kompleksu Olefiny III, w którym będą wytwarzane chemikalia bazowe wykorzystywane m.in. do produkcji plastików. W ostatnim czasie okazało się, że projekt będzie znacznie droższy, niż pierwotnie przewidywano. Ma kosztować nie 13,5 mld zł, a nawet 25 mld zł i zostać ukończony dopiero w 2027 r.

“W tym roku zakończymy montaż wszystkich największych elementów instalacji produkcyjnych wchodzących w skład Kompleksu Olefin III. Kolejnym krokiem będzie montaż rurociągów oraz rozpoczęcie prac z branży elektrycznej i automatycznej. Po zakończeniu inwestycji docelowy udział przerobu ropy na produkty petrochemiczne w Płocku wzrośnie z 14 do 19 proc.” – informuje nas spółka.

Rzeczywistość może jednak nie okazać się tak kolorowa. — W ciągu ostatnich dwóch lat znacząco wzrosły koszty tej inwestycji, a w dodatku ogólna kondycja petrochemii europejskiej jest dość niekorzystna. Racjonalne wydaje się zatem przyjrzenie się temu projektowi i zastanowienie, czy jest on w stanie wygenerować satysfakcjonującą stopę zwrotu – ocenia Kamil Kliszcz.

Inwestycje na ostatniej prostej

Nowy zarząd płockiego koncernu będzie musiał zastanowić się co zrobić z “noworocznym prezentem” od Daniela Obajtka. Odchodzący prezes przeprowadził bowiem zakup dwóch spółek, sfinalizowany na samym finiszu urzędowania. Wraz z początkiem roku Orlen dokonał zakupu 100 proc. udziałów w spółce Doppler Energie zarządzającej 267 stacjami paliw w Austrii. 5 stycznia zakupił też KUFPEC Norway, dzięki czemu wydobycie gazu przez Grupę Orlen na Norweskim Szelfie Kontynentalnym wzrośnie w tym roku o 1/3 do ponad 4 mld m sześc. gazu rocznie.

Do końca dekady koncern planuje przeznaczyć na inwestycje 320 mld zł, z czego na zielone inwestycje – 120 mld zł.

“W 2024 r. będziemy kontynuować rozpoczęte już wcześniej projekty m.in. w obszarze offshore wind, energetyki, wydobycia, petrochemii oraz rafinerii” – informowała spółka w odpowiedzi przesłanej Business Insider Polska.

Problemem nie tylko SMR

Kamil Kliszcz wskazuje, że w innych kwestiach — np. planowanego zwiększania wydobycia gazu w Norwegii czy inwestycji w offshore — trudno spodziewać się radykalnej zmiany kierunku. Co nie musi jednak oznaczać, że nic się nie zmieni.

— Dziś Orlen korzysta na nadzwyczajnie dobrej koniunkturze w poszczególnych segmentach. Ale trzeba mieć też plan B w sytuacji, kiedy sytuacja się zmieni. Wówczas może być konieczność, by wybierać czy rozbudowywać wydobycie i kupować kolejne projekty w Norwegii, czy może iść bardziej w OZE. Bo stawiać na wszystko jednocześnie będzie bardzo trudno – ocenia analityk.

KGHM pójdzie na rekord?

Władze KGHM z czasu rządów PiS planowały na 2024 r. znaczne inwestycje sięgające 4,1 mld zł – m.in. na eksploatację nowych złóż i inwestycje energetyczne. Nowy zarząd zapewne wnikliwie przyjrzy się tym wydatkom.

– Liczbowo to dość duże środki, więc mogą ulec pewnym modyfikacjom. Nowe władze spółki mogą np. silniej postawić na kwestie energetyczne. Musimy pamiętać, że KGHM jest po PKP największym odbiorcą energii elektrycznej w kraju, co sprawia, że jej wysokie koszty silnie wpływają na wyniki finansowe. Niewykluczone zatem, że będziemy świadkami przyspieszenia akwizycji w tym zakresie – opowiada Jakub Szkopek, analityk Erste Securities Polska.

KGHM chce zainwestować 4,1 mld zł

Jego zdaniem pod dużym znakiem zapytania będzie stała też przyszłość projektu małych reaktorów jądrowych, które KGHM miał stawiać wraz z amerykańskim NuScale.

— Wiemy już, że pierwotny termin tej inwestycji, czyli 2029 r. nie zostanie dotrzymany. W dodatku główny partner przeprowadza redukcję zatrudnienia, a reaktor atomowy stawiany przez NuScale okazał się dużo droższy, niż zakładano pierwotnie – opowiada Szkopek.

Dalsza część artykułu pod wideo:

Problemy Azotów

Wiele wyzwań będzie czekało nowego prezesa Azotów. Firma ma bowiem za sobą bardzo nieudany rok. – Nowy zarząd będzie musiał szybko poprawić płynność, bo spółka ma za sobą fatalny rok. Wyniki roczne mogą pokazać nawet ponad 1 mld zł straty EBITDA. To najgorszy rok w historii – ocenia Jakub Szkopek.

Wskazuje, że lada chwila unijne ograniczenia mogą skutkować wzrostem importu amoniaku do Europy w związku z wejściem mechanizmu CBAM (cło węglowe – przyp. red.) w 2026 r. A to może oznaczać, że firmy, które się nie zdekarbonizują, mogą okazać się niekonkurencyjne.

Rodzą się również pytania o przyszłość największej inwestycji przemysłowej od lat – Polimerów Police. Kosztujący 7 mld zł i inicjowany z wielką pompą projekt może zakończyć się fiaskiem. Jak pisaliśmy na łamach Business Insider Polska, Grupa Azoty prowadzi właśnie rozmowy z bankami na temat restrukturyzacji. Spółka może mieć bowiem problemy z utrzymaniem finansowania przedsięwzięcia, a w obecnej sytuacji gospodarczej również zachowaniem rentowności Polimerów.

Oficjalnie przyznaje, że nie ma zamiaru się zatrzymywać. “Zaktualizowany harmonogram inwestycji przewiduje przeprowadzenie przez Generalnego Wykonawcę Hyundai Engineering Co. Ltd. testu integralności instalacji w I kwartale 2024 r. oraz rozpoczęcie komercyjnej eksploatacji fabryki przez naszą Spółkę Grupa Azoty Polyolefins w pierwszym półroczu 2024 r. Wszystkie prace rozruchowe w ramach inwestycji prowadzone są zgodnie ze zaktualizowanym harmonogramem” – podaje spółka w przesłanej nam odpowiedzi.

Jakub Szkopek nie wyklucza, że Polimery również może czekać zmiana. – W obliczu problemów finansowych, spółka może szukać kogoś, kto będzie chciał kupić część tego projektu – komentuje.

Energetyka czeka na sygnał

Wielkie spółki energetyczne mogą natomiast znaleźć się w zawieszeniu, dopóki decyzji nie podejmie rząd. PGE pół roku temu zaprezentowało nową strategię, ale po zmianie władzy jej założenia mogą ulec zmianie.

— Spółki energetyczne zakończyły niedawno pewien etap inwestycji, a kolejny jest właściwie na bardzo wczesnym etapie. Zapewne będą czekać na dokumenty rządowe, które zaktualizują strategię w zakresie polskiej polityki energetycznej. Możliwe, że będą one znacznie przyspieszać zielone projekty dekarbonizacyjne – mówi Kamil Kliszcz.

A to mogłoby wiązać się również z szybszymi decyzjami odnośnie do energetyki konwencjonalnej. — Rodzi się pytanie, co z kontynuacją budowania bloków gazowych czy dalszym utrzymywaniem bloków węglowych. Dziś dość pod dużym znakiem zapytania stoi budowa przez PGE z ZE PAK reaktorów jądrowych – podsumowuje analityk.