Atakują chmarami i gryzą boleśnie jak diabli. Do tego wplątują się we włosy i wchodzą do nosa lub uszu
To powszechnie występujący owad, którego można spotkać na terenie całego kraju. Nazwa, która do niego przylgnęła, u wielu osób wzbudza niepokój. Czy jest groźny dla człowieka? Na pewno jego ugryzienie jest bardzo bolesne.
Latające kleszcze to potoczna nazwa strzyżaka jeleniego. Strzyżak to powszechnie występujący insekt, którego można spotkać na terenie całego kraju. Nazwa, która przylgnęła do strzyżaka – latający kleszcz – u wielu osób wzbudza niepokój. Kleszcze, jak wiemy, mogą przenosić szereg patogenów chorobotwórczych, przez co mogą być bardzo niebezpieczne dla człowieka i zwierząt. Jak jest w przypadku latającego kleszcza? Sprawdzamy.
Zobacz wideo
Latający kleszcz – strzyżak sarni lub strzyżak jeleni
Czym jest latający kleszcz? Strzyżak sarni, nazywany także strzyżakiem jelenim to niewielki owad należący do rodziny narzępikowatych (rząd muchówek). Klasyfikacja gatunkowa strzyżaka nie jest oczywiście przypadkowa. Cechą charakterystyczną narzępikowatych jest pasożytnictwo. Latające kleszcze żerują na kręgowcach, a ich najczęstszymi ofiarami są sarny, jelenie i łosie, co sugeruje nazwa dodana strzyżaka – “sarni” lub “jeleni”. Latające kleszcze żywią się krwią tych ssaków, a tym, co ich przyciąga, jest ciemne zabarwienie sierści swoich ofiar.
Latające kleszcze w Polsce – gdzie można je spotkać?
Latające kleszcze w Polsce występują na terenie całego kraju, a więc można je spotkać tak naprawdę wszędzie. Miejscem bytowania latających kleszczy są głównie tereny zielone i zalesione, co można powiedzieć, jest cechą wspólną strzyżaka i kleszcza pospolitego. Warto jednak zaznaczyć, że oba stawonogi różni klasyfikacja gatunkowa.
Strzyżak sarni – jak już wiemy – należy do muchówek, natomiast kleszcz pospolity to przedstawiciel pajęczaków. Kolejną kwestią, na którą warto zwrócić uwagę, jest to, że oba gatunki znacznie różnią się między sobą wyglądem. Choć w mowie potocznej przyjęło się używanie określenia latający kleszcz, to nie jest prawdą, że strzyżak jest odmianą kleszcza ze skrzydłami. Takie stwierdzenie jest mocno uproszczone, a oba stawonogi w zasadzie więcej dzieli niż łączy.
Latające kleszcze – jak wyglądają? Wyjaśniamy
Jak wyglądają latające kleszcze? Skoro poruszyliśmy kwestię wyglądu strzyżaka sarniego, to należy bliżej poznać cechy gatunkowe insekta. Strzyżak to nieduży owad. Długość jego ciała może wahać się w granicy 3,5-5 mm.
strzyżak (zdj. ilustracyjne)
strzyżak (zdj. ilustracyjne) istock/Tomasz Klejdysz
Latający kleszcz wyróżnia się tym, że ma trzy pary odnóży (co odróżnia go do kleszcza pospolitego z czterema parami odnóży). Tym, co umożliwia zaczepienie się na ciele ofiary, są silne odnóża, na końcu których znajdują się haczyki. Ciało latającego kleszcza jest spłaszczone, a dodatkowo pokryte twardym pancerzem, co sprawia, że owad jest trudny do zgniecenia. Cechą charakterystyczną latającego kleszcza jest także to, że posiada przezroczyste skrzydła, które zrzuca w momencie odnalezienia żywiciela.
Latający kleszcz – pasożytniczy tryb życia
Latający kleszcz – jak już wiemy – jest pasożytem, który żywi się krwią swoich ofiar. Dzięki haczykowatym odnóżom, latający kleszcz jest w stanie mocno wczepić się w skórę zwierzęcia. Warto wspomnieć także, że sierść zwierząt, na których pasożytują strzyżaki, służy im do rozmnażania. Latające kleszcze pozostawiają na ciele swojej ofiary larwy, które następnie spadają na ziemię i zagrzebują się w niej do momentu przepoczwarzenia. Strzyżaki przepoczwarzają się schyłkiem lata lub wczesną jesienią. Szacuje się, że samica latającego kleszcza jest w stanie począć od 20 do 30 larw.
Ugryzienie latającego kleszcza u człowieka
Czym może grozić ugryzienie latającego kleszcza u człowieka? Choć człowiek nie jest głównym żywicielem strzyżaka, to okazuje się, że nie jesteśmy całkowicie obojętni dla tych niewielkich owadów. Latające kleszcze potrafią być naprawdę uciążliwe. Często atakują chmarami i potrafią wplątać się we włosy, a także wchodzić do nosa lub uszu.
Czy latające kleszcze są groźne dla człowieka? Choć nie zostało udowodnione to, że strzyżaki przenoszą np. boreliozę (co znów odróżnia je od kleszcza pospolitego), to ugryzienie latającego kleszcza może spowodować reakcję alergiczną o różnym stopniu natężenia. Miejsce ukąszenia jest niepozorne. Z początku wygląda jak mała kropka, która z czasem może przybrać postać swędzącej i bolącej grudki. Niekiedy utrzymuje się nawet rok.
Latające kleszcze w lesie – czy można się przed nim uchronić?
Jak się uchronić przed latającymi kleszczami w lesie? Spotkanie ze strzyżakiem podczas leśnej przechadzki jest wysoce prawdopodobne, zwłaszcza w okresie ich największej aktywności tj. od czerwca do października. Wybierając się na spacer do lasu, warto zadbać o odpowiedni ubiór. Należy wybierać odzież w jasnych kolorach, która odróżnia się od ciemnego zabarwienia futra zwierząt – głównego żywiciela strzyżaków. Warto zadbać również o to, żeby odzieżą zasłonić jak największą powierzchnię ciała. Nieosłonięte części można dodatkowo spryskać preparatem odstraszającym insekty.
Zobacz też: Wrotycz idealny nie tylko na kleszcze. Sprawdź właściwości i przeciwwskazania