Potężny cios w firmę Kaspersky w USA. Założyciel to barwna postać

Waszyngton chce zakazu używania oprogramowania firmy założonej przez absolwenta szkoły KGB. W Polsce antywirus Kaspersky Lab co prawda zniknął z dużych sklepów, ale nadal można go bez problemu kupić.

Twarzą firmy jest Jewgienij Kaspierski, oskarżany o relacje z Kremlem C. Ratcliffe/Bloomberg

Od kilku lat wokół firmy Kaspersky Lab jest ponownie głośno, ale nie w sposób, jaki mogłaby ona uznać za pożądany. CNN, powołując się na nieoficjalne źródła, podał, że amerykańska administracja szykuje się do ogłoszenia zakazu używania oprogramowania antywirusowego tej firmy, zarówno przez firmy, jak i użytkowników indywidualnych.

USA chcą zakazać Kaspersky Lab

Agencje rządowe mają już zakaz używania oprogramowania Kaspersky Lab, ale działania uniemożliwiające prywatnym firmom korzystanie z niego byłyby bezprecedensowe. Departament Handlu miał już podjąć decyzję w tej sprawie, co byłoby ciosem dla spółki.

Rzecznik Kaspersky Lab nie odpowiedział na pytania dotyczące potencjalnego zakazu ani wielkości udziału firmy w rynku w USA. Rzecznik Departamentu Handlu odmówił komentarza na temat ewentualnych działań związanych z produktami firmy. Urzędnicy amerykańscy od lat utrzymują, że rząd rosyjski może zmusić Kaspersky Lab do przekazania danych lub użycia jego oprogramowania antywirusowego w celu podjęcia próby przeprowadzenia ataku hakerskiego lub inwigilacji Amerykanów. Tym oskarżeniom Kaspersky Lab stanowczo zaprzecza.

Czytaj więcej

Kaspersky w Polsce zrywa z rosyjskim Kasperskym. Przez wojnę

Zgodnie z prawem Stanów Zjednoczonych firma Kaspersky Lab może odwołać się od „wstępnej decyzji” zakazującej używania jej produktów lub zawrzeć z rządem porozumienie, które złagodzi obawy dotyczące bezpieczeństwa USA, zanim zostanie ogłoszone ostateczna decyzja Departamentu Handlu.

Według firmy ponad 400 milionów ludzi i 240 tys. firm na całym świecie korzysta z oprogramowania Kaspersky Lab. Są to jednak dane sprzed kilku lat i zupełnie nie uwzględniają sytuacji, jaka miała miejsce po inwazji Rosji na Ukrainę. Polski oddział potwierdzał wtedy, że sprzedaż spadła, ale nie podano w jakiej skali. Po wybuchu wojny w Ukrainie firmy rosyjskie znalazły się pod ostrzałem, zwłaszcza w Polsce. W efekcie oprogramowanie tej marki zniknęło wówczas z oferty największych sieci sklepów, informowały o tym choćby Media Expert czy Allegro. Przed używaniem oprogramowania ostrzegała także Komisja Nadzoru Finansowego.

Czytaj więcej

Geniusz, od którego świat się odwrócił. Kaspersky w tarapatach

– Już wiele lat temu w odniesieniu do tej firmy pojawiły się pogłoski o wykradaniu poufnych danych. Programy antywirusowe z natury przesyłają pliki z naszych urządzeń na swoje serwery – są to próbki, które mają służyć do analizy pod kątem zagrożeń – mówi Marcin Bednarczyk, Cybersecurity Specialist HackerU Polska. – Kaspersky jednak przesyłał dużo więcej niż powinien. Śledzenia przez Rosjan nikt nie chce w USA czy w Europie. W Polsce Kaspersky jest na liście sankcji od 2022 r., zatem może zakaz korzystania z niego powinien być kolejnym krokiem.

Kto korzysta w Polsce z oprogramowania Kaspersky Lab

Wcześniejsze zakazy objęły głównie akcje wizerunkowe. Logo firmy zniknęło z bolidów F1, a klub piłkarski Eintracht Frankfurt zerwał umowę sponsorską. Sam założyciel firmy został zresztą objęty sankcjami 26 kwietnia 2022 r., m.in. przez Polskę.

1 kwietnia 2022 r. Kaspersky Lab Polska oficjalnie odcięło się od rosyjskiej spółki, zerwało współpracę. Oznacza to, że spółka nie będzie już dłużej sprzedawać produktów Kaspersky. – Decyzja zarządu polskiej spółki jest podyktowana trwającymi działaniami wojennymi zainicjowanymi przez Rosję w Ukrainie – podała firma. To pozory, ponieważ ledwie trzy tygodnie później okazało się, iż nowym dystrybutorem oprogramowania została firma K Dystrybucja, w efekcie bez problemu można kupić te produkty na naszym rynku.

Czytaj więcej

John McAfee znaleziony martwy. Życie jak film

Nie wiadomo, ile firm czy użytkowników indywidualnych korzysta nadal z tego programu, niegdyś zdecydowanie jednego z najpopularniejszych na rynku. – Oprogramowanie antywirusowe działające zazwyczaj z najwyższymi możliwymi uprawnieniami i wszelkimi dostępami jest więc naturalnie krytycznym zasobem, do którego trzeba mieć pełne zaufanie. Tak jak drastycznie spadło nasze zaufanie do wschodnich sąsiadów, tak też znacząco spaść powinno w stosunku do produktów, które dostarczają – mówi Paweł Peryga z Unity Group. – Zakaz używania Kaspersky Lab w USA jest naturalną konsekwencją wcześniej już podjętych decyzji, a także deglobalizacji, która nabrała tempa po rosyjskiej agresji na Ukrainie w 2022 roku. Naturalne wydaje się więc, aby także sojusznicy USA wprowadzili odpowiednie zmiany prawne.

Absolwent szkoły KGB

Twarzą firmy jest Jewgienij Kaspierski, od lat oskarżany o relacje z Kremlem, co tym samym stawia pod znakiem zapytania jakość oferowanych przez jego firmę produktów do ochrony komputerów. On sam stara się konsekwentnie przekonywać, że stawia na „politykę neutralności”. Tylko trudno uwierzyć w słowa tego niewątpliwie bardzo zdolnego absolwenta Wyższej Szkoły KGB. Podobno doczekał się stopnia porucznika w formacji.

Kaspierski na początku pracował dla resortu obrony. Tam zaczął badać wirusy komputerowe. W 1989 r. wykrył złośliwe oprogramowanie Cascade. Następnie zaczął zbierać kolejne wirusy, co było bazą danych późniejszego Kaspersky Anti-Virus. Założona w Moskwie w 1997 roku firma Kaspersky Lab stała się jedną z odnoszących największe sukcesy firm zajmujących się oprogramowaniem antywirusowym. W 2009 r. był czwartą pod względem przychodów firmą produkującą oprogramowanie antywirusowe. Majątek założyciela przekraczał 1 mld dol., ale ciężko powiedzieć, ile może być wart dzisiaj. I dalej będzie tracił.