Ατζέντα 2030: Τι αλλάζει στις Ένοπλες Δυνάμεις με το νομοσχέδιο Δένδια

.

.

Την ίδρυση του Ελληνικού Κέντρου Ανάπτυξης Καινοτομίας (ΕΛΚΑΚ), τον εκσυγχρονισμό του θεσμικού πλαισίου των Ανωτάτων Στρατιωτικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων και τη σύσταση Κοινού Σώματος Πληροφορικής περιλαμβάνει το νομοσχέδιο που παρουσίασε την Πέμπτη στο υπουργικό συμβούλιο ο υπουργός Εθνικής Άμυνας, Νίκος Δένδιας, σε μια κίνηση που εκλαμβάνεται ως βήμα προς τον γενικότερο «high tech»/ εκσυγχρονιστικό προσανατολισμό που έχει εξαγγελθεί τον τελευταίο καιρό και έχει θεωρηθεί πως αντιπροσωπεύεται και από την επιλογή του στρατηγού Δ. Χούπη ως Αρχηγού ΓΕΕΘΑ.

Όπως είπε ο υπουργός εξερχόμενος του Μεγάρου Μαξίμου την Πέμπτη, το νομοσχέδιο «είναι ένα νομοθέτημα που αφορά κατ’ αρχήν μια νέα φάση στην “Ατζέντα 2030” των Ενόπλων Δυνάμεων, δηλαδή την εισαγωγή της καινοτομίας. Θα δημιουργηθεί το Ελληνικό Κέντρο Καινοτομίας, το οποίο θα ενώσει τις ανάγκες των Ενόπλων Δυνάμεων με τη νέα τεχνολογία, όπως και με το οικοσύστημα των αμυντικών επιχειρήσεων της Ελλάδας. Από εκεί και πέρα, θα δημιουργήσουμε Σώμα Πληροφορικής, με ειδική διεύθυνση κυβερνοασφάλειας, την ονομάζουμε “Μονάδα 1864”».

Το νομοσχέδιο εγκρίθηκε από το υπουργικό συμβούλιο και αναμενόταν να τεθεί σύντομα σε δημόσια διαβούλευση. Σημειώνεται πως, μεταξύ άλλων, με τις διατάξεις του επιδιώκεται η εξόφληση σημαντικού μέρους των ληξιπρόθεσμων οφειλών του ΕΟΠΥΥ προς τα στρατιωτικά νοσοκομεία και το ΝΙΜΤΣ και στη συνέχεια η αποπληρωμή των δαπανών προς τους αντισυμβαλλόμενούς τους.

Στρατιωτικής χρήσης drone, σε συνθήκες άσκησης.

Στρατιωτικής χρήσης drone, σε συνθήκες άσκησης. 

ΕΛΚΑΚ ΑΕ

Σκοπός του Ελληνικού Κέντρου Αμυντικής Καινοτομίας είναι η δημιουργία ενός αμυντικού οικοσυστήματος καινοτομίας για την προώθηση και υποστήριξη της έρευνας και ανάπτυξης τεχνολογιών διττής χρήσης και την προμήθεια καινοτόμων προϊόντων για τις ένοπλες δυνάμεις. Θα έχει νομικό πλαίσιο Ανώνυμης Εταιρείας και οι μέτοχοί του θα είναι το Δημόσιο σε ποσοστό 67% και η Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας ΑΕ σε 33%.

Ως προς το προσωπικό, θα υπάρχει η δυνατότητα απόσπασης πολιτικού και στρατωτικού προσωπικού του ΥΠΕΘΑ με εξειδικευμένες γνώσεις και πρόβλεψη τοποθέτησης ειδικών επιστημόνων στα ερευνητικά κέντρα των Ενόπλων Δυνάμεων κατά τη θητεία τους.

Μεταξύ άλλων, η αποστολή του θα περιλαμβάνει την καλλιέργεια εγχώριου οικοσυστήματος αμυντικής καινοτομίας με έμφαση στις προηγμένες τεχνολογίες διττής χρήσης, την ανάπτυξη χρηματοδοτικών και μη χρηματοδοτικών εργαλείων για τη μεταφορά τεχνολογίας μεταξύ καινοτόμων/ νεοφυών επιχειρήσεων και αμυντικών βιομηχανιών, τη συνεργασία με ΑΕΙ, ερευνητικά κέντρα και ανώτατες σχολές των Ενόπλων Δυνάμεων και τη δυνατότητα των Ενόπλων Δυνάμεων και προμήθεια καινοτόμων προϊόντων για αμυντική εφαρμογή.

Αναλυτικότερα, ως προς τη διαδικασία προμήθειας καινοτόμων προϊόντων, τα γενικά επιτελεία θα υποβάλλουν αίτημα προς το ΕΛΚΑΚ για την αντιμετώπιση επιχειρησιακής ανάγκης. Το ΕΛΚΑΚ από πλευράς του θα διερευνά τις τεχνολογικές δυνατότητες και θα προτείνει τεχνολογική λύση, την οποία θα εξετάζει το ΣΑΓΕ. Εφόσον εγκριθεί, θα διενεργείται διαγωνιστική διαδικασία, θα αναπτύσσεται πρωτότυπο (από την ανάδοχο εταιρεία ή ΑΣΕΙ/ Ερευνητικά κέντρα των Ενόπλων Δυνάμεων), θα δοκιμάζονται από τις Ένοπλες Δυνάμεις και εφόσον αυτό γίνει αποδεκτό, το ΕΛΚΑΚ θα το παραλαμβάνει για λογαριασμό των Ενόπλων Δυνάμεων.

Οι σχεδιαστές της στρατηγικής του Αμερικανικού Πενταγώνου οραματίζονται τη χρήση τέτοιων drones σε «συνδυασμό ανθρώπου-μηχανής» για να συντρίψουν μελλοντικούς αντιπάλους. Αλλά για να τεθούν σε εφαρμογή, οι προγραμματιστές θα πρέπει να αποδείξουν ότι η τεχνολογία AI είναι αρκετά αξιόπιστη. (AP Photo/Alex Brandon)

Οι σχεδιαστές της στρατηγικής του Αμερικανικού Πενταγώνου οραματίζονται τη χρήση τέτοιων drones σε «συνδυασμό ανθρώπου-μηχανής» για να συντρίψουν μελλοντικούς αντιπάλους. Αλλά για να τεθούν σε εφαρμογή, οι προγραμματιστές θα πρέπει να αποδείξουν ότι η τεχνολογία AI είναι αρκετά αξιόπιστη. (AP Photo/Alex Brandon) 

Κοινό Σώμα Πληροφορικής «Μονάδα 1864» και Τμήμα Τεχνητής Νοημοσύνης

Ένας από τους σημαντικότερους πυλώνες του νομοσχεδίου είναι η ίδρυση Κοινού Σώματος Πληροφορικής για τους τρεις κλάδους των Ενόπλων Δυνάμεων, που θα υπάγεται απευθείας στον Αρχηγό ΓΕΕΘΑ- σημειώνεται πως μέχρι τώρα οι σχετικοί «βραχίονες» στις ΕΔ δεν ήταν ενοποιημένοι. Τα πλεονεκτήματα που συνεπάγεται η ίδρυση Κοινού Σώματος Πληροφορικής περιλαμβάνουν την τυποποίηση ψηφιακών συστημάτων σε διακλαδικό επίπεδο, τη διαλειτουργικότητα των γενικών επιτελείων, την ενιαία διοίκηση και εκπαίδευση και την εξοικονόμηση πόρων μέσω οικονομίας κλίμακας.

Σκοπός του τμήματος είναι η προσαρμογή, πρόληψη και έγκαιρη αντίδραση των ψηφιακών υποδομών των Ενόπλων Δυνάμεων στις προκλήσεις του χώρου της κυβερνοασφάλειας και η κατάρτιση στελεχών στις επιχειρήσεις κυβερνοάμυνας, η ανάπτυξη λογισμικού για τις ανάγκες των ΕΔ και η διαχείριση δικτύων για την αποτροπή κυβερνοαπειλών.

Σε αυτό το πλαίσιο, το νομοσχέδιο περιλαμβάνει την ίδρυση Τμήματος Πληροφορικής στη ΣΣΑΣ (Στρατιωτική Σχολή Αξιωματικών Σωμάτων), τη δυνατότητα φοίτησης και μετεκπαίδευσης στελεχών του Σώματος σε Τμήματα Πληροφορικής των ΑΕΙ και τη δυνατότητα μετάταξης εξειδικευμένων στελεχών των ΕΔ.

Μεταξύ των πιο σημαντικών εξελίξεων είναι και η αποκαλούμενη Μονάδα 1864- ειδική διεύθυνση κυβερνοασφάλειας, με σκοπό την προστασία των Ενόπλων Δυνάμεων, αλλά και τον δημόσιο τομέα εν γένει, από τις απειλές της νέας εποχής. Επίσης, οι κινήσεις στον εν λόγω τομέα περιλαμβάνουν τη σύσταση Τμήματος Τεχνητής Νοημοσύνης και Τμήματος Αναλυτικής Δεδομένων (Big Data) στο ΓΕΕΘΑ.

Στρατιωτικές πηγές αξιολογούν ως ιδιαίτερα θετική εξέλιξη τη δημιουργία του Κοινού Σώματος Πληροφορικής, εκτιμώντας πως συνιστά αναβάθμιση των υπαρχουσών δυνατοτήτων, δεδομένου και ότι οι ανάγκες παραμένουν ίδιες- τονίζοντας πως, ως κίνηση, «κουμπώνει» με τις εξαγγελίες περί καινοτομίας και νέων τεχνολογιών στις Ένοπλες Δυνάμεις.

Εκσυγχρονισμός των Ανώτατων Στρατιωτικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων

Το νομοσχέδιο ασχολείται επίσης με τον εκσυγχρονισμό των ΑΣΕΙ, με σκοπό την ανάδειξή τους σε κέντρα αριστείας, με δυνατότητα διοργάνωσης προγραμμάτων τρίτου κύκλου σπουδών (διδακτορικά προγράμματα), σύναψη πρωτοκόλλων συνεργασίας με επιχειρήσεις ή βιομηχανίες για την εκπόνηση βιομηχανικών διδακτορικών και τη συμμετοχή στρατιωτικού προσωπικού σε μετεκπαιδευτικά προγράμματα εξειδίκευσης (fellowships) και εκπόνηση μεταδιδακτορικής έρευνας. Επίσης θα παρέχονται νέες δυνατότητες για στελέχη Ενόπλων Δυνάμεων και μέλη ΔΕΠ των ΑΣΕΙ, ενώ επιδιώκονται εναρμόνιση του θεσμικού πλαισίου των ΑΣΕΙ με το πλαίσιο λειτουργίας των ΑΕΙ και απλούστευση και επιτάχυνση εσωτερικών διαδικασιών και συστήνεται Επιτροπή Ηθικής και Δεοντολογίας της Έρευνας.

Θητεία και φινλανδικό μοντέλο

Ως προς τις εξαγγελίες περί αλλαγών στη θητεία και της πρόθεσης για υιοθέτηση στοιχείων από το φινλανδικό μοντέλο εφεδρείας, ο κ. Δένδιας, στο πλαίσιο επίσκεψης που πραγματοποίησε στη Φινλανδία μέσα στην εβδομάδα, είχε συνάντηση με τον Φινλανδό ομόλογό του, Άντι Χακάνεν, και επισκέφθηκε μονάδα του φινλανδικού στρατού, όπου ενημερώθηκε από αξιωματικούς για την εκπαίδευση των στρατευσίμων και των εφέδρων.

Ο ίδιος χαρακτήρισε «εντυπωσιακό» αυτό που είδε ως προς την στρατιωτική εκπαίδευση, σχολιάζοντας πως σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα μετατρέπονται νέοι άνθρωποι στρατιώτες ικανοί να πολεμήσουν και να υπερασπίσουν τον εαυτό τους, συμπληρώνοντας πως γίνεται μεγάλη χρήση πυρομαχικών και υπάρχει εκτεταμένο διάστημα εκπαίδευσης στα δάση και σε συνθήκες πραγματικής μάχης. Όπως είπε, στη χώρα θα μεταβούν Έλληνες αξιωματικοί προκειμένου να εμβαθύνουν περισσότερο σε αυτό το σύστημα, «αλλά αυτό το οποίο καθίσταται προφανές είναι ότι μπορεί ένας Στρατός πολιτών να ανταποκριθεί στις ανάγκες του 21ου αιώνα».