Steeds meer mensen brengen bordspellen uit: 'Heb er al 3000 verkocht'

Tijdens de coronaperiode waren bordspellen niet aan te slepen. En gezien het aantal verkochte exemplaren vorig jaar blijven gezelschapsspellen onverminderd populair. Dat merkt Elwin Klappe met zijn gloednieuwe spel Clash of the Ardennes ook. “Ik wilde 8000 euro op het crowdfundingplatform Kickstarter ophalen, maar uiteindelijk verkocht ik 3000 spellen.”

Vorig jaar kochten we in Nederland met zijn allen 8,7 miljoen bordspellen voor een bedrag van ruim 119 miljoen euro, blijkt uit cijfers van Circana, dat wereldwijd consumentenuitgaven bijhoudt. Dat is fors meer dan in het pre-corona jaar 2019.

Een goede graadmeter voor de bordspellenindustrie is Spellenspektakel, de jaarlijkse beurs in Utrecht, waar bezoekers nieuwe bordspellen kunnen spelen.

“Het aantal nieuwe spellen ligt toch wel boven de 300 per jaar”, zegt Frank Bunnik van Spellenspektakel.

Kleine uitgevers

Spellenspektakel trok in 2012 in Eindhoven 12.000 bezoekers. In 2019 verhuisde de beurs naar de Jaarbeurs en kwamen er 15.000 liefhebbers op af. En vorig jaar verkocht de organisatie 24.000 tickets.

Een andere indicatie dat de bordspellen markt volop in beweging is, is het aantal aanbieders op Spellenspektakel. “Grote uitgevers bieden ieder jaar meer spellen en tafels om spellen te spelen aan. En het aantal kleine uitgevers is hard gegroeid”, zegt Bunnik. “In totaal stonden er in november 2023 honderd partijen hun spellen te presenteren, in 2019 waren dat er 57. En het aantal kleine uitgevers is in vijf jaar verdrievoudigd.”

Volgens Bunnik is de spellenmarkt vooral sinds corona hard in ontwikkeling. “Door een platform als Kickstarter kunnen liefhebbers zelf een spel ontwikkelen en presenteren. Je hebt dan minder snel een grote uitgever als 999 Games nodig”, legt hij uit.

Clash of the Ardennes

Een van de liefhebbers is Elwin Klappe uit Dalfsen, die overdag werkt bij Collectie Overijssel. Hij had op Spellenspektakel één tafel waar hij zijn oorlogsspel Clash of the Ardennes presenteerde. “Veel bezoekers waren nieuwsgierig en wilden het spel kopen.”

Klappe omschrijft Clash of the Ardennes als een mix tussen Stratego, Risk en schaken. “Het draait om zeven straten in de stad Bastogne en je moet de overkant bereiken met een geheim doel”, legt Klappe uit. “Het spel duurt ongeveer 45 minuten. Het is net zo toegankelijk als Stratego.”

De oorlog interesseert Klappe en het toeval wil dat zijn schoonfamilie er ook veel mee heeft. “Een oom van mijn vrouw heeft een bunkermuseum op Schiermonnikoog. En met mijn schoonvader bezoek ik veel bunkers en musea in het buitenland.”

Tijdens één van de vakanties in 2008 in het buitenland ontstond Clash of the Ardennes, maar het spel bleef nog tot 2021 op de plank liggen. “Toen heb ik het onder de aandacht gebracht op  crowdfundingplatform Kickstarter. Ons doel was 8000 euro, maar uiteindelijk verkochten we 3000 spellen voor gemiddeld 45 euro per stuk”, vertelt Klappe trots.

Het klinkt als het begin van een succesverhaal, maar de afgelopen jaren kenmerkten zich door vallen en opstaan. “In het begin verkocht ik het spel te goedkoop, nu vragen we er 59 euro voor.”

Kapotte spellen

Ook de eerste leveringen door het Chinese productiebedrijf liepen anders dan gedacht. De 3000 bestelde spellen kwamen op een andere dag dan verwacht. “De bezorger belde om zes uur ‘s ochtends op waar hij de elf pallets moest stallen. Het regende. Ik had geen plek, dus de pallets moesten bij mijn schoonvader in de garage en onder de carport”, denkt Klappe met een glimlach terug.

“Omdat ik al blij was dat de spellen er waren, heb ik snel getekend. Dat was niet handig. Per spel weegt een doos twee kilo en veel spellen waren op hun zij in een doos gezet, waardoor ze waren ingezakt onder hun eigen gewicht. Ik heb 1500 van de 3000 spellen moeten afschrijven.”

Inmiddels heeft Klappe voor Clash of the Ardennes in Boosterbox een gerenommeerde distributeur gevonden. Dit jaar gaat hij voor een paar duizend verkochte exemplaren. “Mijn doel is om op D-Day, 6 juni, een speciale editie te lanceren op Gamefound, de kickstarter voor bordspellen”, zegt hij.

“In december is het vervolgens tachtig jaar geleden dat de Duitsers hun Ardennenoffensief begonnen. Dat past natuurlijk helemaal bij Clash of the Ardennes.”

Chartered

Waar Elwin Klappe aan het begin staat van een mogelijk mooi bedrijf in bordspellen, is Alexander Kneepkens al wat stappen verder. Na de lancering van zijn spel Chartered in 2018 op Kickstarter ging het snel. “We haalden 55.000 euro op, het hoogste bedrag voor een Nederlandse spellenmaker op dat moment. In mei 2019 stond de garage vol met 3000 spellen”, zegt Kneepkens.

Hij maakte alleen dezelfde beginnersfout als Klappe. “Wij verkochten de spellen aan winkels voor 25 euro, terwijl de productiekosten 23 euro waren. We hielden 2 euro over. De winkels vroegen er vervolgens 50 euro voor. Nu hebben we hogere marges”, lacht hij.

Kneepkens en zijn compagnon besloten na het succes van Chartered snel extra spellen te ontwikkelen en op de markt te brengen. “Toen de teller op vier stond, besloten we er een echt bedrijf van te maken. Via crowdfunding hebben we twee ton opgehaald en vier mensen aangenomen.”

Spellenabonnement

Inmiddels heeft Jolly Dutch, het bedrijf van Kneepkens, 24 spellen voor de consumentenmarkt ontwikkeld. “Maar onze gouden greep is het spellenabonnement Jolly Club. Voor 5 euro per maand krijgen leden om de maand een bord- of kaartspel thuis”, legt Kneepkens uit.

“Men is enthousiast en we zijn binnen twee jaar gegroeid naar 300 leden. Elk spel dat we ontwikkelen komt 2 weken later in de winkel.”

Jolly Dutch gaat richting de twee ton omzet op jaarbasis, verwacht Kneepkens. Hun best lopende spel is Click! The Great Wall. “Dat is uitgeroepen tot speelgoed van het jaar in 2022. Ons derde spel Herrlof, loopt ook hard. We willen van Click! en Herrlof dit jaar 10.000 exemplaren verkopen.”

Het succes van Jolly Dutch valt op bij grote uitgevers. “We zijn benaderd door een grote buitenlandse partij of we niet als gamestudio spellen willen ontwikkelen onder hun vlag. Maar we willen onafhankelijk blijven. Het doel is nu om van Jolly Dutch een succesvol bedrijf te maken dat kan concurreren met grote jongens als 999 Games.”