Παπαδημητρίου: «Οι Έλληνες χρειάζονται δύο χρόνια για να έχουν πρόσβαση σε καινοτόμα φάρμακα»

Παπαδημητρίου: «Οι Έλληνες χρειάζονται δύο χρόνια για να έχουν πρόσβαση σε καινοτόμα φάρμακα»

«О•ОЇОЅО±О№ ПЂО±ПѓО№П†О±ОЅО­П‚, ПЊП„О№ О· ОєО±О№ОЅОїП„ОїОјОЇО± П„О№ОјП‰ПЃОµОЇП„О±О№- О±П‚ ОµО»ПЂОЇПѓОїП…ОјОµ ПЊП‡О№ ОєО±О№ ОїО№ О±ПѓОёОµОЅОµОЇП‚- ПѓОµ О­ОЅО± ОєО»О¬ОґОї ПЂОїП… ПЂПЃОїПѓП†О­ПЃОµО№ П„ПЊПѓО± ПЂОїО»О»О¬ ПѓП„О·ОЅ ОїО№ОєОїОЅОїОјОЇО±, ПѓП„О·ОЅ О­ПЃОµП…ОЅО±, ПѓП„О·ОЅ О±ОіОїПЃО¬ ОµПЃОіО±ПѓОЇО±П‚ ОєО±О№ ПѓП„О·ОЅ ОєОїО№ОЅП‰ОЅОЇО± ОєО±О№ ПЂО±ПЃПЊО»О± О±П…П„О¬ П„О№ОјП‰ПЃОµОЇП„О±О№ ОµОѕОЇПѓОїП…, ОјОµ ОјОЇО± П„ПЃОїОјО±ОєП„О№ОєО® П…ПЂОµПЃП†ОїПЃОїО»ПЊОіО·ПѓО· ОєО±О№ О­ОЅО± П„ПѓОїП…ОЅО¬ОјО№ П…ПЂОїП‡ПЃОµП‰П„О№ОєПЋОЅ ОµО№ПѓП†ОїПЃПЋОЅ, ПЂОїП… П†ПЃОµОЅО¬ПЃОїП…ОЅ П„О·ОЅ О±ОЅО¬ПЂП„П…ОѕО· ОєО±О№ П„О№П‚ ОµПЂОµОЅОґПЌПѓОµО№П‚ П„П‰ОЅ ОµПЂО№П‡ОµО№ПЃО®ПѓОµП‰ОЅВ».

Τα παραπάνω υποστηρίζει ο πρόεδρος του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος Ολύμπιος Παπαδημητρίου σε συνέντευξη που παραχώρησε στο CNN Greece.

Λίγες ημέρες πριν την εκλογική αναμέτρηση και την ετήσια Γενική Συνέλευση του ΣΦΕΕ στις 19 Απριλίου 2024, ο κ. Παπαδημητρίου, αναφέρεται στις προτεραιότητες και τις κόκκινες γραμμές εφόσον επανεκλεγεί, που είναι σίγουρα «να μην στερηθεί κανένας Έλληνας ασθενής την πρόσβαση στη θεραπεία που χρειάζεται για τη νόσο του» αλλά και στη θεμελίωση ενός διαφανούς, δίκαιου και προβλέψιμου πλαισίου λειτουργίας της φαρμακευτικής αγοράς που θα χαρακτηρίζεται από ρεαλιστικά επίπεδα δημόσιας δαπάνης και δίκαιο επιμερισμό της, ξεκάθαρους κανόνες συνταγογράφησης που θα εφαρμόζονται και θα επιτηρούνται και ψηφιοποίηση όλων των πράξεων και διαδικασιών.

Αναφέρεται ακόμη, στην αναθεώρηση της Ευρωπαϊκής Φαρμακευτικής Νομοθεσίας, που αποτελεί όπως τονίζει, «μια μοναδική ευκαιρία να διαμορφώσουμε μια Ευρώπη και μια Ελλάδα πιο ανθεκτική και πιο ανταγωνιστική σε σχέση με άλλες περιοχές του κόσμου, η οποία όμως θα φέρει προσκόμματα σε θέματα έρευνας και ανάπτυξης».

Συγκεκριμένα, η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να μειώσει τα κίνητρα που δίνονται στις φαρμακευτικές εταιρείες προκειμένου να επενδύσουν σε Έρευνα καιν Ανάπτυξη (Ε&Α) κατά δύο έτη, από οκτώ στα έξι χρόνια, ώστε να αυξηθεί η πρόσβαση των Ευρωπαίων πολιτών σε νέες θεραπείες, θα επιφέρει ακριβώς το αντίθετο αποτέλεσμα από αυτό που επιδίωκε, επισημαίνει ο συνομιλητής μας, προσθέτοντας, ότι χρειαζόμαστε συνθήκες που να προσελκύουν επενδύσεις στην Ε&Α, έτσι ώστε η Ευρώπη να παραμείνει ανταγωνιστική και καινοτόμα.

«О‘ОЅ О· ПЂПЃПЊП„О±ПѓО· П„О·П‚ О•О• ОµП†О±ПЃОјОїПѓОёОµОЇ, О· О•О»О»О¬ОґО± ОёО± ОµОЇОЅО±О№ О±ПЂПЊ П„ОїП…П‚ ОјОµОіО¬О»ОїП…П‚ П‡О±ОјО­ОЅОїП…П‚. О— П‡ПЋПЃО± ОјО±П‚ О®ОґО· П…ПѓП„ОµПЃОµОЇ О­ОЅО±ОЅП„О№ О¬О»О»П‰ОЅ ОµП…ПЃП‰ПЂО±ПЉОєПЋОЅ П‡П‰ПЃПЋОЅ ПѓП„О·ОЅ ПЂПЃОїПѓО­О»ОєП…ПѓО· ОљО»О№ОЅО№ОєПЋОЅ ОњОµО»ОµП„ПЋОЅВ» П„ОїОЅОЇО¶ОµО№ Ої Оє. О О±ПЂО±ОґО·ОјО·П„ПЃОЇОїП….

Να θυμίσουμε, ότι το Ευρωκοινοβούλιο προτείνει την προστασία δεδομένων στα 7,5 έτη, μισό έτος λιγότερο από την τωρινή νομοθεσία. Η θέση του Ευρωκοινοβουλίου έρχεται πιο κοντά στη θέση του ΣΦΕΕ και της EFPIA για διατήρηση και ενίσχυση του πλαισίου κινήτρων για τα καινοτόμα φάρμακα.

Το πλήρες κείμενο της συνέντευξης του προέδρου του ΣΦΕΕ:

• Το θέμα της έρευνας και της ανάπτυξης, απασχολεί ιδιαίτερα τον κλάδο σας. Η μείωση των κινήτρων για Ε&Α νέων καινοτόμων φαρμάκων στην Ευρώπη καθιστά την Ευρωπαϊκή φαρμακοβιομηχανία λιγότερο ανταγωνιστική, σε σχέση με άλλες περιοχές του κόσμου. Ο ΣΦΕΕ αναφερόμενος στην πρόταση της Επιτροπής του Ευρωκοινοβουλίου για την αναθεώρηση της φαρμακευτικής νομοθεσίας, έχει επισημάνει, ότι στην Ελλάδα μόλις 40 από τα 160 καινοτόμα φάρμακα είναι πλήρως διαθέσιμα στους ασθενείς, την περίοδο 2018 – 2021. Θέλετε να μας σχολιάσετε το ζήτημα αυτό;

Η αναθεώρηση της Ευρωπαϊκής Φαρμακευτικής Νομοθεσίας, αποτελεί μια μοναδική ευκαιρία να διαμορφώσουμε μια Ευρώπη και μια Ελλάδα πιο ανθεκτική και πιο ανταγωνιστική σε σχέση με άλλες περιοχές του κόσμου. Η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την αναθεώρηση της ευρωπαϊκής φαρμακευτικής νομοθεσίας στοχεύει κυρίως στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης και στη βελτίωση της πρόσβασης των ασθενών σε καινοτόμα φάρμακα. Ως εκ τούτου, χρειαζόμαστε συνθήκες που να προσελκύουν επενδύσεις στην Ε&Α, έτσι ώστε η Ευρώπη να παραμείνει ανταγωνιστική και καινοτόμα.

Η Ευρώπη ανταγωνίζεται για επενδύσεις με τις ΗΠΑ, καθώς και με αναδυόμενες χώρες, όπως η Κίνα και η Ινδία. Οι τάσεις είναι ανησυχητικές: ενώ το 2002 η διαφορά μεταξύ Ευρώπης και ΗΠΑ όσον αφορά στις επενδύσεις σε Ε&Α ήταν περίπου 2 δισεκατομμύρια ευρώ υπέρ των ΗΠΑ, το 2022 η διαφορά ανήλθε στα €22δις ! Για τα φαρμακευτικά προϊόντα προηγμένων θεραπειών, η δραστηριότητα των κλινικών δοκιμών είναι διπλάσια στις ΗΠΑ και σχεδόν τριπλάσια στην Κίνα από ό,τι στην Ευρώπη. Είναι ξεκάθαρο λοιπόν πως η Ευρώπη χρειάζεται πολιτικές που να ενθαρρύνουν τις επενδύσεις των φαρμακευτικών εταιρειών στην έρευνα και ανάπτυξη και όχι να τις αποθαρρύνουν.

Συγκεκριμένα, η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να μειώσει τα κίνητρα που δίνονται στις φαρμακευτικές εταιρείες προκειμένου να επενδύσουν σε Ε&Α κατά 2 έτη, από 8 στα 6 χρόνια, ώστε να αυξηθεί η πρόσβαση των Ευρωπαίων πολιτών σε νέες θεραπείες, θα επιφέρει ακριβώς το αντίθετο αποτέλεσμα από αυτό που επιδίωκε. Την ίδια στιγμή που χώρες όπως οι ΗΠΑ και η Κίνα παρέχουν πιο δελεαστικά κίνητρα για να προσελκύσουν επενδύσεις σε Ε&Α, δεν πρέπει η Ευρώπη να αποδυναμώσει το υπάρχον πλαίσιο κινήτρων για την καινοτομία, δίνοντας τους την δυνατότητα να το καταφέρουν με μεγαλύτερη ευκολία. Δεν πρέπει να επιτρέψουμε η Ευρώπη να μετατραπεί από παραγωγός καινοτομίας σε απλό καταναλωτή, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την πρόσβαση των Ευρωπαίων ασθενών σε νέες και καινοτόμες θεραπείες, αλλά και για την Ευρωπαϊκή Οικονομία.

Ένα θετικό μήνυμα είναι ότι μόλις χθες (10/4) το Ευρωκοινοβούλιο υπερψήφισε τη δική του πρόταση, βελτιώνοντας σε σημαντικό βαθμό την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, γεγονός που καταδεικνύει ότι οι Ευρωβουλευτές αναγνώρισαν τις επιπτώσεις που θα επιφέρει η πρόταση της ΕΕ. Πιο συγκεκριμένα, το Ευρωκοινοβούλιο προτείνει η προστασία δεδομένων στα 7,5 έτη, μισό έτος λιγότερο από την τωρινή νομοθεσία. Η θέση του Ευρωκοινοβουλίου έρχεται πιο κοντά στη θέση του ΣΦΕΕ και της EFPIA για διατήρηση και ενίσχυση του πλαισίου κινήτρων για τα καινοτόμα φάρμακα.

Παράλληλα, οι συζητήσεις σε Επίπεδο Συμβουλίου βρίσκονται σε εξέλιξη και αναμένουμε να ολοκληρώσει την πρόταση του προκειμένου να ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις μεταξύ ΕΕ-ΕΚ-και Συμβουλίου.

Ένα πολύ θετικό για την χώρα μας, είναι ότι η ελληνική κυβέρνηση, στην πρόσφατη συνάντηση που έγινε στο Μέγαρο Μαξίμου με τους CEOs μεγάλων φαρμακευτικών εταιρειών, δήλωσε για μια ακόμη φορά την υποστήριξή της στην διατήρηση του περιβάλλοντος της πατέντας και δεσμεύθηκε πως η χώρα θα εκφράσει τη θέση της και επίσημα μέσα στο επόμενο διάστημα.

Αν η πρόταση της ΕΕ εφαρμοσθεί, η Ελλάδα θα είναι από τους μεγάλους χαμένους. Η χώρα μας ήδη υστερεί έναντι άλλων ευρωπαϊκών χωρών στην προσέλκυση Κλινικών Μελετών. Ήδη οι Έλληνες ασθενείς χρειάζονται σχεδόν 2 έτη για να έχουν πλήρη πρόσβαση μόλις στο 22% των καινοτόμων φαρμάκων που έχουν λάβει έγκριση από τον Ευρρωπαικό Οργανισμό Φαρμάκων τους.

• Οι ασθενείς στην Ελλάδα είναι αρκετά ευνοημένοι, όσον αφορά στην πρόσβασή τους, σε νέες καινοτόμες θεραπείες και θα λέγαμε ότι δεν τις στερούνται. Παρόλα αυτά, οι Σύλλογοι Ασθενών επισημαίνουν, ότι εξακολουθούν να υπάρχουν ανισότητες. Ποια η άποψή σας;

Όπως προανέφερα οι συνθήκες πρόσβασης των ασθενών σε νέα φάρμακα ήδη είναι δύσκολες. Σε έρευνα της Δανέζικης Ένωσης Φαρμακευτικής Βιομηχανίας (Lif) που βασίζεται σε δεδομένα από 11 εθνικούς συνδέσμους φαρμάκων και που δημοσιεύθηκε πολύ πρόσφατα (9 Απριλίου) διαφαίνεται ότι υπάρχουν δραματικές διαφορές στην πρόσβαση σε προηγμένες θεραπείες ATMP (Advanced Therapy Medicinal Products || Φαρμακευτικά Προϊόντα Προηγμένης Θεραπείας) σε όλη την Ευρώπη. Η έκθεση είναι διαθέσιμη αποκλειστικά στα μέλη της ένωσης (https://www.lif.dk/23549-2/), αλλά η Lif δημοσίευσε τα κύρια δεδομένα για τον αριθμό των κυτταρικών και γονιδιακών θεραπειών που είχαν πλήρη ή περιορισμένη πρόσβαση στις 31 Δεκεμβρίου 2023.

Η Γερμανία αποζημίωσε με διαφορά, τον μεγαλύτερο αριθμό ATMPs—16 από τα 18 φάρμακα. Το Ηνωμένο Βασίλειο κατέλαβε τη δεύτερη θέση: οκτώ θεραπείες είχαν πλήρη πρόσβαση και άλλες τρεις περιορισμένη πρόσβαση. Σε όλες τις άλλες χώρες που περιλαμβάνονται στη μελέτη, λιγότερα από τα μισά ATMP αποζημιώνονται. Η Ολλανδία παραχώρησε σε οκτώ ATMP πλήρη πρόσβαση, ενώ το Βέλγιο παραχώρησε σε τρία προϊόντα πλήρη πρόσβαση και σε πέντε περιορισμένη πρόσβαση. Η Ελλάδα από την άλλη πλευρά, είχε μακράν τη χαμηλότερη κάλυψη ATMP μεταξύ των 11 χωρών, με μόνο ένα προϊόν να έχει πλήρη πρόσβαση και ένα δεύτερο να έχει περιορισμένη πρόσβαση.

Η διαθεσιμότητα καινοτόμων φαρμάκων και εμβολίων είναι καίριας σημασίας για όλους τους ασθενείς στην Ευρώπη. Στο επίκεντρο βρίσκονται -ή θα πρέπει να βρίσκονται- πολιτικές που μπορούν να ενισχύσουν την πρόσβαση στην καινοτομία και οι Κυβερνήσεις όλων των χωρών θα πρέπει να ανασυγκροτήσουν και να ενισχύσουν τα συστήματα υγείας, λαμβάνοντας υπόψη τα μαθήματα που πήραμε από την πανδημία.

• Η Ευρώπη αντιμετωπίζει πρόβλημα στην off patent αγορά, με 26% των γενοσήμων φαρμάκων της να έχουν εξαφανιστεί από την Ευρωπαϊκή αγορά. Ωστόσο δεν υπάρχει αμφιβολία ότι χρειαζόμαστε την καινοτομία, καθώς οι πληθυσμοί γηράσκουν, το προσδόκιμο επιβίωσης αυξάνεται και είναι λογικό να μεγαλώνουν και οι ανάγκες των ασθενών. Μήπως πρέπει να δούμε το ζήτημα ρεαλιστικά, δηλαδή, να πούμε ναι στην καινοτομία, αλλά με ελέγχους στη συνταγογράφηση, με κάποιους φραγμούς και με θεραπευτικά πρωτόκολλα, καθώς οι πόροι σε ένα υγειονομικό σύστημα δεν είναι ανεξάντλητοι και είναι πολύ πιθανό να έρθουν μελλοντικά και άλλες κρίσεις, είτε υγειονομικές, είτε οικονομικές;

Παρατηρούμε πως τα τελευταία 25 χρόνια οι επενδύσεις στην Ευρώπη μειώνονται, καθώς μετατοπίζονται σε άλλες περιοχές του κόσμου, όπως οι ΗΠΑ, η Κίνα και η Ινδία, όπου παρέχονται περισσότερα επενδυτικά κίνητρα.

Ειδικά την περίοδο της πανδημίας το ήδη υπάρχον πρόβλημα των ελλείψεων των εκτός πατέντας φαρμάκων που αντιμετώπιζε η Ευρώπη εντάθηκε, καθώς το 60% των δραστικών ουσιών παράγονται εκτός Ευρώπης. Ευτυχώς η Ελλάδα κατάφερε να ανταπεξέλθει και να διασφαλίζει την επάρκεια στα φάρμακα αυτά λόγω της ισχυρής τοπικής παραγωγής φαρμάκων, κυρίως γενοσήμων, μέσα από τα 44 εργοστάσια.

Ο σημαντικός αριθμός μονάδων παραγωγής που λειτουργούν στη χώρα μας και οι συνεργασίες μεταξύ τοπικών και διεθνών επιχειρήσεων στον τομέα της παραγωγής φαρμακευτικών προϊόντων στηρίζουν την εγχώρια παραγωγή, και δημιουργούν υψηλή προστιθέμενη αξία για την οικονομία και την κοινωνία. Παρόλα αυτά σήμερα, το 75% της κατανάλωσης φαρμακευτικών προϊόντων στη χώρα προέρχεται από διεθνείς εταιρείες, ενώ το 25% από τοπικές επιχειρήσεις.

Ένας στόχος του ΣΦΕΕ είναι να αυξηθούν οι συνεργασίες διεθνών και τοπικών εταιρειών. Άλλωστε μια από τις προτάσεις της ΕΕ είναι ο «επαναπατρισμός» παραγωγής και πρώτων υλών στην Ευρώπη, καθώς και ο καλύτερος συντονισμός της παγκόσμιας εφοδιαστικής αλυσίδας.

Παράλληλα, όμως, το σύστημα υγείας στην Ελλάδα αντιμετωπίζει σήμερα πρωτόγνωρες προκλήσεις, λόγω των δημογραφικών χαρακτηριστικών της χώρας μας: η συνεχής γήρανση του πληθυσμού, η αύξηση των χρονίως πασχόντων, οι περιορισμένοι πόροι στην πρόληψη, η παχυσαρκία, το κάπνισμα, αλλά και απειλές όπως η μικροβιακή αντοχή και η κλιματική αλλαγή, οδηγούν στην αύξηση της ζήτησης για υπηρεσίες υγείας και (νέες) θεραπείες. Δυστυχώς δεν προβλέπεται αντίστοιχη αύξηση της δημόσιας επένδυσης στο φάρμακο.

Εμείς είμαστε εκείνοι που ζητάμε επιτακτικά εδώ και χρόνια συγκράτηση του ρυθμού αύξησης της δαπάνης, έλεγχο της συνταγογράφησης με εφαρμογή θεραπευτικών πρωτοκόλλων και δημιουργία μητρώων ασθενών, ψηφιοποίηση της υγείας, αύξηση της διείσδυσης των γενοσήμων, ώστε να δημιουργηθεί χώρος για την εισαγωγή νέων πιο ακριβών θεραπειών, αλλά και ταχύτερες διαδικασίες έγκρισης και αποζημίωσης νέων φαρμάκων, καθώς και υιοθέτησης νέων μοντέλων αξιολόγησης και αποζημίωσης των νέων θεραπειών.

Όμως η δημόσια δαπάνη για το φάρμακο πρέπει να αναπροσαρμοστεί δραστικά, δεδομένου πως ήταν καθηλωμένη για χρόνια, άλλωστε είναι γεγονός πως αυξάνεται σε όλες τις χώρες του κόσμου. Το ζητούμενο είναι με μια εφάπαξ σημαντική διόρθωση, να την φέρουμε σε ρεαλιστικά επίπεδα, ειδικά ενόψει της λήξης ενίσχυσής της από πόρους του RRF μετά το 2025, και ταυτόχρονα να ελέγξουμε το ρυθμό της περαιτέρω αύξησής της με διαρθρωτικά μέτρα ώστε να είναι βιώσιμη για όλους τους εμπλεκόμενους εταίρους.

Έτσι θα ενισχυθεί η πρόσβαση των Ελλήνων ασθενών και στις καθιερωμένες αλλά και στις νέες, καινοτόμες θεραπείες και θα μπορούμε να μιλάμε για μια ασθενοκεντρική βιώσιμη φαρμακευτική πολιτική.

• Ακούμε τελευταία ότι η Ελλάδα μπορεί να μετατραπεί σε ένα από τα 5 μεγαλύτερα Hub της Ευρώπης όσον αφορά στην παραγωγή, την έρευνα και την καινοτομία. Μπορεί πράγματι να συμβεί αυτό και να μιλάμε για μία Ελλάδα – σύγχρονο Κόμβο καινοτομίας, ανάπτυξης και πρωτοπορίας;

Οι επενδύσεις μέσω του RRF σε παραγωγικές δαπάνες αποτέλεσαν ένα αποτελεσματικό εργαλείο, στην αύξηση επενδύσεων σε εργοστασιακές μονάδες. Θα πρέπει να εισαχθεί ένα εξίσου αποτελεσματικό εργαλείο κινήτρων, αντίστοιχο εκείνου που λειτουργεί σήμερα, εντός ή εκτός πλαισίου του RRF αλλά με αποκλειστική εστίαση στις επενδύσεις για κλινικές μελέτες, ενώ παράλληλα θα πρέπει να βελτιωθεί το θεσμικό πλαίσιο. Τα κίνητρα θα πρέπει να προσαρμοστούν με τις τρέχουσες συνθήκες, όπως ξεχωριστό κονδύλι, αναγνώριση χρεώσεων από μητρικές εταιρείες σε επενδύσεις στην Ελλάδα και μεγαλύτερο ποσοστό απορρόφησης στο 50%.

Ο στόχος μας τώρα πρέπει να είναι πώς η χώρα μας θα προσελκύσει περισσότερες επενδύσεις σε Κλινικές Μελέτες, καθώς απορροφά μόλις €100 εκατ. σήμερα για τη διεξαγωγή κλινικών μελετών από τα €44δις που επενδύονται στην Ευρώπη. Τα οφέλη των κλινικών μελετών είναι πολλαπλά, πρώτιστα για τους ασθενείς που συμμετέχουν σε αυτές, αλλά και για την οικονομία της χώρας και αυτό αποδεικνύεται από τον έντονο ανταγωνισμό μεταξύ των χωρών για προσέλκυση κλινικών μελετών.

Οι ασθενείς έχουν ταχεία και δωρεάν πρόσβαση σε νέες θεραπείες, φάρμακα και εργαστηριακές και διαγνωστικές εξετάσεις χωρίς καμία επιβάρυνση, με συνεχή και υψηλού επιπέδου ιατρική παρακολούθηση.

Οι γιατροί που συμμετέχουν στις κλινικές μελέτες βελτιώνουν σημαντικά τις δεξιότητες και τις γνώσεις τους γύρω από κάθε νόσημα, με αποτέλεσμα να βελτιώνεται σημαντικά η ποιότητα των υπηρεσιών που προσφέρουν στο σύνολο των ασθενών, ενώ παραμένουν και στην αιχμή των εξελίξεων στην ερευνητική μεθοδολογία.

Και βέβαια ενισχύεται η απασχόληση εξειδικευμένου επιστημονικού ανθρώπινου δυναμικού ώστε να διατηρούμε περισσότερους νέους επιστήμονες στη χώρα και να μην τους ωθούμε να μεταναστεύσουν σε χώρες του εξωτερικού.

Να ξέρετε πως κάποιες εταιρείες, και η Novo Nordisk είναι μια από αυτές, κάνουμε σημαντική προσπάθεια και αυξάνουμε τις δραστηριότητες κλινικών μελετών στην Ελλάδα παρά την πενιχρή ανταποδοτικότητα του υπάρχοντος πλαισίου κινήτρων. Θα μπορούσαμε να κάνουμε πολύ περισσότερα πράγματα με την ανάλογη παροχή κινήτρων.

• Οι τεράστιες επιστροφές που καλείστε να πληρώνετε, οι οποίες είναι δυσθεώρητες, αφήνουν άραγε χώρο για να υλοποιείτε απρόσκοπτα τα επενδυτικά και αναπτυξιακά σας σχέδια, αλλά και να στηρίζετε τους εργαζομένους σας;

Η απάντηση είναι μάλλον όχι ή αν ναι, με πολύ μεγάλη δυσκολία και περιορισμούς. Θα πρέπει να περιοριστούν οι υποχρεωτικές επιστροφές των φαρμακευτικών εταιρειών, να υπάρξει μεγαλύτερη προβλεψιμότητα και διαφάνεια, ώστε τελικά οι επιχειρήσεις να καταφέρουν να υλοποιήσουν τα επενδυτικά τους σχέδια.

Ειδικότερα, πρέπει να σταματήσει η υποχρηματοδότηση του συστήματος. Το 2012 η συνολική φαρμακευτική δαπάνη ήταν € 4,3 δις και η συμμετοχή της Πολιτείας € 3,6 δις. Το 2023 η συνολική φαρμακευτική δαπάνη εκτιμάται ότι θα ανέλθει στα € 7,1 δις, ενώ η συμμετοχή της Πολιτείας είναι μόλις € 2,8 δις. Αυτό σημαίνει ότι η αγορά τα τελευταία έντεκα (11) χρόνια μεγάλωσε 65%, ενώ η δημόσια χρηματοδότηση μειώθηκε κατά 22%.

Το σύστημα υποχρηματοδοτήθηκε διαχρονικά και αυτό δημιούργησε ένα τεράστιο χάσμα που μεταφράστηκε σε τεράστιες επιβαρύνσεις στη φαρμακοβιομηχανία, αλλά και σε ένα βαθμό αύξηση της συμμετοχής των ασθενών.

Παράλληλα, πρέπει να διασφαλιστεί η διαφάνεια και η προβλεψιμότητα, που είναι απαραίτητες συνθήκες της υγιούς επιχειρηματικότητας, και να απαλειφθούν φαινόμενα όπως η αναδρομική ισχύς των διαπραγματεύσεων, η καθυστέρηση στην έκδοση των εκκαθαριστικών σημειωμάτων, η μη παροχή αναλυτικών στοιχείων δαπάνης και άλλα γραφειοκρατικά κωλύματα.

Με αυτόν τον τρόπο ο κλάδος μας θα μπορεί να προσφέρει περισσότερα στην Ελληνική κοινωνία, τη δημόσια υγεία και την οικονομία με θέσεις εργασίας και επενδύσεις στην παραγωγή και στην έρευνα.

• Ο ΣΦΕΕ βρίσκεται μπροστά σε μία νέα εκλογική διαδικασία, στις 19 Απριλίου. Εάν οι συνάδελφοί σας, σας τιμήσουν με την ψήφο τους, ποιες θα είναι οι προτεραιότητές σας αλλά και οι κόκκινες απαγορευτικές γραμμές για την επόμενη θητεία;

Έχω συμπληρώσει αισίως περισσότερα από 10 χρόνια θητείας στο ΔΣ του ΣΦΕΕ, ενώ τα έξι από αυτά έχω βρεθεί στη θέση του προέδρου. Θεωρώ πως ο φαρμακευτικός κλάδος έχει θεμελιώδη συνεισφορά στη δημόσια υγεία και στο σύστημα υγείας συνολικά, ωστόσο δέχεται μεγάλη απαξίωση, κυρίως από την πολιτεία και αυτό είναι πραγματικά λυπηρό αφού ο ρόλος της πολιτείας είναι να διασφαλίζει την πρόσβαση των πολιτών/ασθενών στα αναγκαία φάρμακα, αν μιλάμε βέβαια για ένα ευνομούμενο, κοινωνικό κράτος.

Κανένας άλλος κλάδος δεν υπερφορολογείται όσο ο δικός μας. Κανένας άλλος κλάδος δεν διέπεται από τόσες ρυθμίσεις και περιορισμούς. Σε κανέναν άλλο κλάδο δεν τιμωρείται τόσο πολύ η καινοτομία.

Όλα αυτά τα χρόνια η προσπάθειά μας με τους συναδέλφους που απαρτίζουμε κάθε φορά το Διοικητικό Συμβούλιο είναι για ένα καλύτερο αύριο για τους Έλληνες ασθενείς, αλλά βέβαια και για την βιωσιμότητα των φαρμακευτικών εταιρειών και την προστασία των εργαζομένων μας. Δυστυχώς τα προβλήματα είναι διαχρονικά και λύσεις δεν φαίνονται στον ορίζοντα. Με την τωρινή ηγεσία του Υπουργείου Υγείας βρισκόμαστε σε διαρκή επικοινωνία και έχουν εξαγγελθεί μέτρα προς τη σωστή κατεύθυνση ωστόσο είναι καθοριστικό να εφαρμοστούν έγκαιρα και να δούμε απτά αποτελέσματα. Η ενίσχυση της δημόσιας δαπάνης είναι απαραίτητη διότι το μέγεθος των υποχρεωτικών επιστροφών δεν είναι πλέον ανεκτό και δεν σημαίνει πως αν μια χρονιά όπως το 2023 κλείνει σε αυτά τα επίπεδα, αυτό είναι κάτι που μπορεί να επαναληφθεί. Σε καμία περίπτωση ! Ας μην ξεχνάμε πως κάθε χρόνο οι ονομαστικές τιμές των φαρμάκων μόνο μειώνονται, συνεπώς μειώνεται και η δυνατότητα απορρόφησης τέτοιων υποχρεωτικών επιστροφών.

Άρα το μείζον είναι να μπούμε σε μια πορεία μείωσης των υποχρεωτικών επιστροφών. Από εκεί και πέρα θα συνεχίσουμε να στηρίζουμε τον έλεγχο της συνταγογράφησης, αλλά και την ψηφιοποίηση της υγείας, η οποία έχει τη δυνατότητα να αυξήσει σημαντικά την απόδοση του συστήματος υγείας γενικά και να διευκολύνει τους ασθενείς. Αναμένουμε να δούμε τα αποτελέσματα των μέτρων που έλαβε ο Υπουργός και να δρομολογήσουμε τα επόμενα βήματα.

Σε προσωπικό επίπεδο, το πρώτο βήμα είναι να είμαι μέλος του επόμενου ΔΣ και μάλιστα με σημαντική αποδοχή βάσει της ψήφου των συναδέλφων. Εφόσον συμβεί αυτό μπορούμε να συζητάμε για συνέχιση της θητείας μου στη θέση του προέδρου.

Αν λοιπόν συμβεί και αυτό, τότε μαζί με το νέο ΔΣ θα προσπαθήσουμε για τη θεμελίωση ενός διαφανούς, δίκαιου και προβλέψιμου πλαισίου λειτουργίας της φαρμακευτικής αγοράς που θα χαρακτηρίζεται από ρεαλιστικά επίπεδα δημόσιας δαπάνης και δίκαιο επιμερισμό της, ξεκάθαρους κανόνες συνταγογράφησης που θα εφαρμόζονται και θα επιτηρούνται και φηφιοποίηση όλων των πράξεων και διαδικασιών ώστε αφενός να καταγράφονται και να μετρώνται τα πάντα, αφετέρου τα συλλεγόμενα δεδομένα να αποτελούν τη βάση για τις επόμενες πολιτικές που θα εφαρμοστούν. Θα ήταν ευχής έργο ένα τέτοιο πλαίσιο να κατοχυρωθεί και με την υπογραφή διμερούς συμφωνίας για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα μεταξύ Πολιτείας και φαρμακοβιομηχανίας.

Η καθολική πρόσβαση των Ελλήνων ασθενών στις απαραίτητες για τη ζωή τους θεραπείες είτε καθιερωμένες είτε νέες, καινοτόμες είναι ο κοινός μας, θέλω να πιστεύω, στόχος με την πολιτεία και αυτή είναι και η κόκκινη γραμμή μας: να μην στερηθεί κανένας Έλληνας ασθενής την πρόσβαση στη θεραπεία που χρειάζεται για τη νόσο του.