“นโยบายสวัสดิการแบบให้เปล่า” รัฐบาลได้หรือเสีย ?
“นโยบายสวัสดิการแบบให้เปล่า” รัฐบาลได้หรือเสีย ?
ศาสตราจารย์ ดร.กนก วงษ์ตระหง่าน รองประธานคณะที่ปรึกษาติดตามและเร่งรัดการขับเคลื่อนนโยบายรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ แสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับ นโยบายสวัสดิการแบบให้เปล่าของรัฐบาล ท่ามกลางเสียงวิพากษ์วิจารณ์ในสังคมที่หลากหลาย สาระสำคัญของความเห็นนี้ชี้ว่า การช่วยประชาชนในเรื่องที่เดือดร้อน เป็นสิ่งที่รัฐบาลควรทำ แต่รัฐบาลควรต้องคิดด้วยว่า ประชาชนต้องทำอะไรด้วยตนเอง เพื่อไม่ให้การช่วยเหลือนั้นสูญเปล่า
ตัวอย่าง เช่น รัฐบาลช่วยรักษาพยาบาลประชาชนยามเจ็บป่วย ประชาชนก็ควรจะต้องออกกำลังกายหลังป่วย กลับคืนให้รัฐบาล รัฐบาลให้เงินกู้เพื่อการศึกษาแก่นักศึกษา นักศึกษาก็ควรออกไปช่วยเหลือประชาชนที่ยากจนในชนบทเพื่อตอบแทนรัฐบาลบ้าง
รัฐบาลช่วยตรึงราคาน้ำมันให้ประชาชน เพื่อลดภาระค่าครองชีพ ประชาชนก็ควรจะตอบแทนรัฐบาลด้วยการประหยัดการใช้พลังงาน รัฐบาลช่วยให้เงินเลี้ยงดูเด็กเล็กตั้งแต่เกิดถึง 6 ขวบ พ่อแม่ควรจะตอบแทนรัฐบาลด้วยการสร้างครอบครัวให้เข้มแข็ง และเลี้ยงลูกให้เป็นคนดีของสังคม
จากตัวอย่างที่นำขึ้นมาแสดงนี้สะท้อนว่า ดร.กนก ต้องการชี้ว่าสวัสดิการของรัฐเป็นเรื่องจำเป็น แต่ไม่ควรจบเพียงแค่เป็น “สิทธิ” ของประชาชน เนื่องจากเงินสวัสดิการเหล่านั้น ล้วนมาจากภาษีของประชาชนในสังคมทั้งสิ้น ดังนั้นคนที่รับสวัสดิการควรตอบแทนสังคมด้วยการไม่เป็นภาระกับสังคมในอนาคต และทำประโยชน์ให้สังคมควบคู่ไปด้วย การพึ่งพาและช่วยเหลือกันของประชาชนผ่านสวัสดิการเช่นนี้ จึงไม่ใช่เป็นเพียงสิทธิที่ต้องได้ แต่เป็นความรับผิดชอบที่ต้องปฏิบัติตอบแทนด้วย
“สวัสดิการของรัฐจึงเป็นกลไกทางการบริหารที่จะช่วยให้ประชาชนสามารถผ่านช่วงปัญหาของตนไปได้ เพื่อจะกลับมาเข้มแข็งและช่วยเหลือคนอื่นในอนาคตสวัสดิการจึงไม่ใช่ของฟรี สวัสดิการไม่ได้เป็นเพียงสิทธิของการเป็นพลเมืองเท่านั้น แต่สวัสดิการเป็นทั้งหน้าที่และความรับผิดชอบด้วย สิทธิ หน้าที่ และความรับผิดชอบ ต้องใช้ควบคู่กันไปเท่านั้น สังคมจึงจะสมดุลและยั่งยืนได้”