Το να είσαι έξυπνος και κακός είναι μια μορφή δημιουργικότητας;

το να είσαι έξυπνος και κακός είναι μια μορφή δημιουργικότητας;

yellow and white flowers on the grave of a cemetery to remember a dead relative

* Το άρθρο της ερευνήτριας – συγγραφέα και ψυχολόγου στο ερευνητικό ινστιτούτο Monk Prayogshala στο Μουμπάι, Hansika Kapoor δημοσιεύτηκε στο Aeon. Τo Αeon, είναι διαδικτυακό περιοδικό, που θέτει μεγάλα ερωτήματα, αναζητώντας φρέσκες απαντήσεις και μια νέα οπτική στην κοινωνική πραγματικότητα, την επιστήμη, τη φιλοσοφία και τον πολιτισμό. Το NEWS 24/7 αναδημοσιεύει κάθε εβδομάδα μια ιστορία για όσους λατρεύουν την πρωτότυπη σκέψη πάνω σε παλιά και νέα ζητήματα.

Ας υποθέσουμε ότι ξεχάσατε ότι ήταν τα γενέθλια της συντρόφου σας, αλλά ξέρετε ότι θα εκτιμούσε και τις πιο μικρές χειρονομίες, ας πούμε μια ανθοδέσμη. Είναι αργά το βράδυ και δεν υπάρχουν ανθοπωλεία ανοιχτά. Στο νεκροταφείο, στο δρόμο σας για το σπίτι, έγινε πρόσφατα μια κηδεία και περπατάτε στην περιοχή και παίρνετε ένα όμορφο μπουκέτο τριαντάφυλλα από τον τάφο κάποιου. Στη συνέχεια πηγαίνετε σπίτι και τα λουλούδια γίνονται δεκτά με χαρά από την σύντροφό σας.

Θα λέγατε ότι πληγώσατε κανέναν;

Αυτό δεν είναι τόσο ηθικό δίλημμα όσο μια δημιουργικά κακή συμπεριφορά. Πιο συγκεκριμένα, είναι ένα παράδειγμα της σκοτεινής πλευράς της δημιουργικότητας – της πλευράς που λίγοι άνθρωποι αναγνωρίζουν ή μιλούν γι’ αυτήν. Η σκοτεινή δημιουργικότητα, που αναφέρεται διαφορετικά ως κακόβουλη ή αρνητική, χρησιμοποιεί τη δημιουργική διαδικασία για να κάνει κάτι κοινωνικά μη ελκυστικό και καθοδηγούμενο από το προσωπικό συμφέρον. Μπορεί να μην σκοπεύετε να βλάψετε κάποιον, ωστόσο η βλάβη είναι συχνά υποπροϊόν των πράξεών σας. Στην παραπάνω περίπτωση, βρήκατε μια πρωτότυπη λύση (κλοπή λουλουδιών από ένα νεκροταφείο) σε ένα πρόβλημα (αναστατωμένη σύντροφος) που ήταν αποτελεσματική (ευτυχισμένη σύντροφος).

Αυτό είναι που αποτελεί τον πυρήνα της δημιουργικότητας – πρωτοτυπία και αποτελεσματικότητα στη συμπεριφορά.

Μπορούμε όμως να ονομάσουμε μια τέτοια πράξη πραγματικά δημιουργική; Πρώτον, παραβιάζει τους ηθικούς κώδικες συμπεριφοράς (κλοπή). Επίσης, περιλαμβάνει εξαπάτηση (παράλειψη της αλήθειας σχετικά με το από πού πήρατε τα λουλούδια).

Οι απλοί άνθρωποι και οι ακαδημαϊκοί θεωρούν σε μεγάλο βαθμό τη δημιουργικότητα ως θετική δύναμη, μια ιδέα που αμφισβητήθηκε από τον φιλόσοφο και εκπαιδευτικό Ρόμπερτ ΜακΛάρεν του κρατικού πανεπιστημίου της Καλιφόρνια, στο Φούλερτον το 1993. Ο ΜακΛάρεν πρότεινε ότι η δημιουργικότητα είχε μια σκοτεινή πλευρά και ότι η θεώρησή της χωρίς κοινωνική ή ηθική οπτική θα οδηγούσε σε περιορισμένη κατανόηση. Καθώς περνούσε ο καιρός, οι νεότερες έννοιες – αρνητική και κακόβουλη δημιουργικότητα – περιελάμβαναν τη σύλληψη πρωτότυπων τρόπων εξαπάτησης στα τεστ ή για σκόπιμη βλάβη σε άλλους, για παράδειγμα, την καινοτομία νέων τρόπων για την εκτέλεση τρομοκρατικών επιθέσεων.

Σκεφτείτε μια κατάσταση κατά την οποία θέλετε να πάτε σε μια εκδήλωση αλλά τα εισιτήρια έχουν εξαντληθεί. Ένα δημιουργικό άτομο με προδιάθεση για εξαπάτηση και ηθική ευελιξία μπορεί να βρει μια λύση που να περιλαμβάνει δωροδοκία των φυλάκων ή να προσποιηθεί ότι είναι διοργανωτής της εκδήλωσης. Από την άλλη πλευρά, ένα άλλο δημιουργικό άτομο με πιο θετική νοοτροπία μπορεί να προτείνει τη δημιουργία μιας καμπάνιας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, υπέρ ή κατά του γεγονότος, για να κερδίσει δημοτικότητα και αναγνώριση και στη συνέχεια να εισέλθει στην εκδήλωση.

Το ερώτημα για εμένα και τον ακαδημαϊκό μου σύμβουλο, ψυχολόγο Azizuddin Khan στο Ινδικό Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Βομβάης, ήταν αν θα έπρεπε να χρησιμοποιηθούν και οι δύο λύσεις και αν και οι δύο είναι πραγματικά δημιουργικές. Εξετάσαμε το πρόβλημα μέσα από αυτό που οι ψυχολόγοι αποκαλούν τα τέσσερα P της δημιουργικότητας – πρόσωπο (person, το άτομο που εμπλέκεται στην πράξη), διαδικασία (process, η στρατηγική που εφαρμόζεται), προϊόν (product, το ίδιο το δημιουργικό αποτέλεσμα) και περιβάλλον (press). Μετά από μια σειρά από πέντε πειράματα, καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι η αρνητική δημιουργικότητα (προϊόν) είναι πιο πιθανό να επιδεικνύεται από άτομα υψηλής ευφυΐας, με υποκλινικά αρνητικά χαρακτηριστικά προσωπικότητας, όπως η ψυχοπάθεια, ειδικά σε αβέβαιες καταστάσεις στις οποίες η εξαπάτηση μπορεί να πετύχει. Όταν οι δημιουργικοί άνθρωποι είχαν έναν αρνητικό, ηθικά αμφισβητούμενο στόχο εκ των προτέρων, ήταν επίσης πιο πιθανό να πουν ψέματα.

Επιβεβαιώσαμε τον ισχυρισμό ότι υπάρχει η σκοτεινή πλευρά της δημιουργικότητας και είναι μια από αυτές που είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε και να κατανοήσουμε. Οι άνθρωποι μπορούν να πληγωθούν με εκπληκτικούς και πρωτότυπους τρόπους από τους ασκούμενους αυτής της σκοτεινής τέχνης. Και, εξίσου σημαντικό, μια ολόκληρη σειρά από κακές συμπεριφορές με τη δυνατότητα να μας βοηθήσει να μάθουμε περισσότερα για την ανθρώπινη δημιουργικότητα, μπορεί να περάσει απαρατήρητη και να αγνοηθεί.

Τι θα συμβεί αν, αφού γνωρίζουμε ότι υπάρχει η σκοτεινή πλευρά, προσπαθήσουμε συνειδητά να τη χρησιμοποιήσουμε; Είναι πραγματικά πάντα κακό; Ο Khan και εγώ νομίζουμε ότι εξαρτάται. Ίσως δεν θα πούμε ψέματα για να μπούμε σε ένα θέατρο. Αλλά τι γίνεται αν ένα πάρτι – έκπληξη γενεθλίων για έναν φίλο απαιτεί πονηρό και πανούργο σχεδιασμό, συντονισμό και μεγάλη εξαπάτηση και λανθασμένη κατεύθυνση; Μπορούμε τότε να διοχετεύουμε τις σκοτεινές μας ενέργειες για να φέρουμε χαρά στους άλλους; Σίγουρα, αλλά αυτό μπορεί να γίνει κατήφορος. Εάν ο στόχος αλλάξει σε προγραμματισμό μιας αναπάντεχης κλοπής, οι ίδιες δεξιότητες μπορεί να βλάψουν τους άλλους.

Η σκοτεινή τέχνη ήταν εδώ από παλιά. Απλώς σκεφτείτε μερικές καινοτόμες διαφημιστικές καμπάνιες που χλευάζουν το προϊόν ενός ανταγωνιστή προς όφελος του δικού σας: οι πόλεμοι της κόλα, οι πόλεμοι των μπέργκερ και οι πόλεμοι του καφέ είναι όλοι περιβόητοι για υπονοούμενα για τη χαμηλότερη ποιότητα του ανταγωνισμού, με άμεσες ή έμμεσες αναφορές. Είναι σκοτεινό αυτό; Σίγουρα, είναι ένας κρυφός τρόπος για να προσεγγίσετε τον αναποφάσιστο καταναλωτή σας. Είναι δημιουργικό; Φυσικά! Πρέπει να χρησιμοποιηθεί; Σίγουρα. Προορίζεται να αυξήσει τα κέρδη σας σε έναν ανταγωνιστικό κόσμο.

Το μαύρο χιούμορ πρέπει επίσης να αναγνωριστεί. Για να μπορέσει κάποιος να βρει ένα “άρρωστο” αστείο, δεν χρειάζεται μόνο την τελευταία ατάκα, αλλά και να είναι φρικιαστικό. Για να μπορεί κανείς να γελάσει με ένα τέτοιο αστείο, πρέπει να έχει γερό στομάχι και να κρατά μακριά την ηθική σκέψη. Ο περιβόητος κωμικός Louis CK χρησιμοποιεί τη μαύρη κωμωδία στις παραστάσεις του καθώς και στο ομώνυμο τηλεοπτικό σόου του. Η δουλειά του ήταν δυσάρεστη αλλά και ξεκαρδιστική, μέχρι που το παράκανε, αστειευόμενος για μαθητές γυμνασίου που σκοτώθηκαν με όπλα. Μπορεί κανείς να υποστηρίξει ότι το μαύρο χιούμορ έχει τη δυνατότητα να βλάψει ψυχολογικά τους άλλους. Αλλά τα μαύρα αστεία που γίνονται με σκοπό να προκαλέσουν γέλιο υπογραμμίζουν τη σημασία της διάκρισης μέσων και σκοπών σε δημιουργικές αναζητήσεις.

Αυτό που βρήκαμε ο Khan και εγώ στην έρευνά μας είναι ότι ανεξάρτητα από το είδος της δημιουργικής κακής συμπεριφοράς, κάποιος μπορεί να πληγωθεί. Είναι η έκταση της βλάβης σε σύγκριση με το όφελος που πρέπει να καταλάβουμε. Οι αρνητικές συμπεριφορές μπορούν να διαταράξουν την κοινωνία, αλλά η αναστάτωση μερικές φορές είναι καλή. Τούτου λεχθέντος, η μελέτη μας για τη σκοτεινή δημιουργικότητα έχει οδηγήσει σε περισσότερα ερωτήματα παρά σαφήνεια σε διάφορους τομείς. Πώς ταξινομεί κανείς το ηθικό hacking; Πρέπει να επικροτήσουμε τις νέες μεθόδους αυτοκτονίας ως δημιουργικές; Ποιος βαθμός βλάβης απαιτείται ως υποπροϊόν μιας δημιουργικής πράξης για να ονομαστεί σκοτεινή; Πρέπει να απορρίψουμε την αρνητική δημιουργικότητα εάν το όφελος είναι ο πρωταρχικός στόχος; Και υπάρχει πραγματικά διάκριση μεταξύ ενός αρνητικά και ενός θετικά δημιουργικού ατόμου ή είναι απλώς τα ίδια άτομα που υποχρεώνονται από διαφορετικές συνθήκες της ζωής;

Το επιχείρημα του ΜακΛάρεν δίνει έμφαση στο ότι η δημιουργικότητα, όπως όλες οι ανθρώπινες προσπάθειες, έχει τη δυνατότητα να προκαλέσει ανεξέλεγκτο κακό. Αλλά όλα λέγονται και γίνονται, εξαρτάται από εμάς πώς θα τα χειριστούμε.

OTHER NEWS

8 hrs ago

Soccer-Arsenal reclaim provisional top spot with 1-0 win at Man United

8 hrs ago

Fans Choose RM's ‘Come Back to Me' as This Week's Favorite New Music in All-Genre Poll

8 hrs ago

Olivia Munn shares she underwent a hysterectomy amid cancer battle

8 hrs ago

Several railroad crossings blocked in downtown Wheaton after train breaks down

8 hrs ago

Erin McNaught is pregnant! Model announces she is expecting her first baby with her new boyfriend Stace Cadet after split from ex-husband Example

8 hrs ago

Video: Woman says she's trying to sleep with men of as many different nationalities as possible… and reveals where Australian guys fall short in bed

8 hrs ago

Video: Roxy Jacenko reveals her very slender figure as she steps out for Mother's Day lunch - after revealing she's dropped to 49kg and has been 'fainting' over house promotion

8 hrs ago

Sean celebrates his 100th birthday and credits hard work and homegrown vegetables to longevity

8 hrs ago

Djokovic follows Nadal to early exit at Italian Open in first match after being hit by water bottle

8 hrs ago

AFL great urges league to revive round table

8 hrs ago

Rory McIlroy rallies to win record 4th Wells Fargo Championship title

8 hrs ago

DWP reveals major new Universal Credit rules affecting 180,000 claimants

8 hrs ago

Afghan pilot given asylum in UK begs for wife to join him as report says Home Office keeping thousands apart

8 hrs ago

Long-term sickness pushing more women out of work than ever before, study finds

9 hrs ago

Bills Exec Spurns Patriots to Stay in Buffalo

9 hrs ago

What could $10,000 invested in QBE shares be worth in 12 months?

9 hrs ago

2024 Wells Fargo Championship prize money payouts for each PGA Tour player

9 hrs ago

Aston Villa vs. Liverpool live stream: How to watch Premier League online, TV channel, prediction, odds

9 hrs ago

Universal credit claimants working less than 18 hours must look for more work

9 hrs ago

Why NBA Draft Lottery outcome was worst-case scenario for Raptors

9 hrs ago

Bafta TV award winner Jasmine Jobson says Top Boy has ‘changed my life’

9 hrs ago

Amnesty International: Increased repression against Chinese students abroad

9 hrs ago

Rio Ferdinand slams Erik ten Hag for 'unfair' treatment of Man Utd star

9 hrs ago

Tough electoral choices for Phoenix residents who feel neglected and forgotten

9 hrs ago

Brad Keselowski wins at Darlington Raceway, ending his 3-year NASCAR win drought

9 hrs ago

Tories braced for more defections as ex-minister holds talks with Labour

9 hrs ago

US maternal mortality rates fell in 2022 after 3 years of increases: CDC

9 hrs ago

AI may not replace you, but someone who uses it can — here's the No.1 skill you need to stay relevant

9 hrs ago

Northwestern attacker Izzy Scane breaks NCAA record for career women's lacrosse goals

9 hrs ago

The phone call at the centre of Chris Dawson's bid for freedom as wife killer fights murder conviction from his jail cell

9 hrs ago

Paul Merson claims Erik ten Hag should be KNIGHTED if Man United win the FA Cup... as he insists it will take a 'miracle' for them to defeat Man City at Wembley

9 hrs ago

Old Trafford away dressing rooms FLOODS after downpour of rain struck Manchester during Arsenal's win over Red Devils

9 hrs ago

Woman says she's trying to sleep with men of as many different nationalities as possible… and reveals where Australian guys fall short in bed

9 hrs ago

Caleb Williams is reportedly already very ahead of what the Bears are trying to teach him

9 hrs ago

PGA Tour pressure piled on as key sponsor sends clear message over LIV Golf

9 hrs ago

Tornado touches down in Pennsylvania

9 hrs ago

Anthony Martial certain to leave Man Utd this summer after again missing out on matchday squad against Arsenal

9 hrs ago

Manchester City forced into Claudio Echeverri U-turn after Champions League shock

9 hrs ago

Nottingham Forest face final-day drama after Chelsea defeat - 5 talking points

9 hrs ago

Michael Cohen is taking the stand Monday in the Trump hush money trial; what you need to know

9 hrs ago

Sanjay Raut alleges 800cr land acquisition scam in NMC

9 hrs ago

'Kingdom of the Planet of the Apes' reigns at the box office with $56.5 million opening

9 hrs ago

AI spending is on the rise. Here are the 10 most popular companies people are using

9 hrs ago

Fenland driver competes in British Kart Championship

9 hrs ago

Matthews urges AFL to revive 'sacked' rules committee

9 hrs ago

Lando Norris set incredibly high bar for F1 career success after maiden win in Miami

9 hrs ago

'Hazmat emergency' over WA tornado asbestos exposure

9 hrs ago

Titan OS is a new smart TV platform that’s interesting because it’s basic – it's faster and simpler than others, and drops all the needless extra features

9 hrs ago

Rory McIlroy rallies to win record 4th Wells Fargo Championship title

9 hrs ago

One ASX lithium stock to buy and one to sell

9 hrs ago

Van Hollen hits Clinton over ‘dismissive’ remarks about student protesters

9 hrs ago

Video: Melania Trump's brutal eight-word response to Donald's speech revealed

9 hrs ago

The one money rule almost all millennials share that Gen Z finds 'bizarre' and a 'waste of time': 'Most relatable thing I've seen'

9 hrs ago

Trump trial is ‘children bickering’ | What Stormy Daniel’s testimony has told us

9 hrs ago

Happy Valley and Top Boy celebrate major wins at Bafta TV awards

9 hrs ago

Issue confusing Aussies ahead of budget

9 hrs ago

City and Rockets tighten grip on Top 8 spots

9 hrs ago

Tempers Rise After Ryan Blaney DNF's at NASCAR Darlington Race, Blames William Byron

9 hrs ago

'BJP's Plan Failed': Kejriwal Blazing Attack On Centre At Delhi MLAs Meeting

9 hrs ago

Vladimir Putin reappoints defence minister to Russia's Security Council in reshuffle

9 hrs ago

Stock market given a shot in the arm as Raspberry Pi and Shein accelerate listing plans

9 hrs ago

The 45 Cheapest, Coolest Backyard Upgrades That'll Impress The Hell Out Of People

9 hrs ago

Congress Has A History of Discriminating On Basis Of State, Language, Religion: Piyush Goyal To CNN-News18

9 hrs ago

Rory McIlroy rallies to win record fourth Wells Fargo Championship title

9 hrs ago

Why brutal snub highlights Swans' flag chances

9 hrs ago

Ncube honoured at the Woman of stature awards

9 hrs ago

Afternoon and midweek are common times to be scammed, survey finds

9 hrs ago

Man Utd boss Erik ten Hag slams 'pathetic' question after Arsenal loss

9 hrs ago

Roger Corman, Hollywood’s king of B-movies, dies at 98

9 hrs ago

4 dead, more than 50 suspected drug overdoses in Austin 'outbreak': Officials

9 hrs ago

Video: The one money rule almost all millennials share that Gen Z finds 'bizarre' and a 'waste of time': 'Most relatable thing I've seen'

9 hrs ago

Taylor Swift sparkles in a sequinned red cape and fishnet tights as she takes to the stage for a fourth night in Paris on her iconic Eras Tour

9 hrs ago

Rory McIlroy issues perfect response to PGA Tour rejection with back-to-back victory at Wells Fargo

9 hrs ago

How Airlines Are Using AI to Make Flying Easier

9 hrs ago

Ahead of next major, it's two of world's best in Rory and Xander dueling at Quail Hollow

9 hrs ago

Bill Maher: I speak for the 'vast middle' and 'normies' tired of tribal politics

9 hrs ago

Putin sacks Russian defence minister Sergei Shoigu

9 hrs ago

'We feared for our lives': Fingal councillor Tania Doyle attacked while putting up posters

9 hrs ago

Abbott-fuelled Surrey win as Bancroft hits county ton

9 hrs ago

Bafta TV awards 2024: Happy Valley celebrates major wins

9 hrs ago

Julio Rodriguez finally gets to celebrate 1st home run of the season at home for Mariners

9 hrs ago

Gareth Southgate only thinking about England amid Manchester United links

9 hrs ago

3 in 4 Americans feel that mental health takes a back seat to physical health

9 hrs ago

Commercial jet maker Airbus is staying humble even as Boeing flounders. There's a reason for that

9 hrs ago

Roxy Jacenko reveals her very slender figure as she steps out for Mothers Day lunch - after revealing she's dropped to 49kg and has been 'fainting' over house promotion

9 hrs ago

Bruce Springsteen pays touching tribute to Shane MacGowan as he opens Irish gig with 'stunning' cover

9 hrs ago

PM to set out 'bold ideas' in 'major' speech

9 hrs ago

Thousands flee Kharkiv area amid Russia's renewed ground offensive in Ukraine

9 hrs ago

As the cost of living continues to rise, should public transport be free in Australia?

9 hrs ago

Ben Stiller Signs With WME

9 hrs ago

2024 Myrtle Beach Classic prize money payouts for each PGA Tour player

9 hrs ago

More than 90 Aussies thrilled to be home after several days of being stranded in Vanuatu

9 hrs ago

9 hrs ago

Report: Cavaliers, 76ers, Hawks, Magic Are Potential Trade Suitors For Pelicans’ Brandon Ingram

9 hrs ago

The government is asking motoring enthusiasts for help shaping future classic car policy and future-proofing the industry

9 hrs ago

Tottenham transfers: Major Richarlison suitor emerges as Postecoglou eyes massive striker upgrade

9 hrs ago

A mother of two disappeared with her boyfriend 40 years ago. Finally, there are answers

9 hrs ago

Forbes faces being 'marginalised' in Cabinet of Sturgeon loyalists

9 hrs ago

BAFTA Television Awards viewers claim Happy Valley was 'ROBBED' of Best Drama win after Top Boy claimed prize and slam Lorraine Kelly's special honour during 'awkward' ceremony: 'Incandescent with rage here!'

9 hrs ago

Diddy and his family present a united front on Mother's Day weekend with group dinner at Miami restaurant Mr. Chow amid sex trafficking investigation