Οι φιλοδοξίες του Ερντογάν για τη Λωρίδα της Γάζας

Οι φιλοδοξίες του Ερντογάν για τη Λωρίδα της Γάζας

Του Κώστα Ράπτη

Το Κατάρ φεύγει, η Τουρκία έρχεται. Ή τουλάχιστον αυτό ελπίζει ο Ταγίπ Ερντογάν…

Ο Τούρκος πρόεδρος δέχθηκε το Σάββατο στο ανάκτορο του Ντολμάμπαχτσε στην Κωνσταντινούπολη τον ηγέτη της οργάνωσης Χαμάς, Ισμαήλ Χανίγιε, στην πρώτη συνάντηση αυτού του είδου μετά τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου, που σήμαναν την παρούσα ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή.

Ερντογάν και Χανίγιε είχαν την ευκαιρία να συνομιλήσουν επί δυόμιση ώρες για την αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας στη Λωρίδα της Γάζας, αλλά και για τις προοπτικές μιας μόνιμης εκεχειρίας, η οποία θα ανοίξει την πολιτική διαδικασία για τη δημιουργία ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους.

Είχε προηγηθεί την Τετάρτη η τρίωρη συνάντηση του Χανίγιε με τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών Χακάν Φιντάν στην Ντόχα του Κατάρ, παρουσία και του Kαταριανού πρωθυπουργού και υπουργού Εξωτερικών, σεϊχη Μοχάμεντ μπιν Αμπντουραχμάν Aλ Θάνι, ο οποίος άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο απόσυρσης του εμιράτου από τον μεσολαβητικό ρόλο που έχει αναλάβει (από κοινού με την Αίγυπτο) στην προσπάθεια επίτευξης μιας συμφωνίας ανταλλαγής ομήρων και κατάπαυσης του πυρός στη Λωρίδα της Γάζας.

Η πιθανή επαναξέταση του ρόλου του Κατάρ οφείλεται στις βολές που δέχεται το εμιράτο στον Λόφο του Καπιτωλίου ως “διευκολυντής της τρομοκρατίας” και στις ποικίλες αμερικανικές πιέσεις για να σύρει τη Χαμάς σε μια συμφωνία.

Είναι γνωστό ότι επί των ημερών του Ερντογάν, η Τουρκία και το Κατάρ έχουν δημιουργήσει ένα σφιχτοδεμένο δίδυμο που λειτουργεί ως πάτρωνας των κατά τόπους κλάδων της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, από την οποία έλκει την καταγωγή της και η Χαμάς. (Το Κατάρ έχει κατά καιρούς διευκολύνει με ενέσεις κεφαλαίων την Τουρκία στους οικονομικούς της κλυδωνισμούς, ενώ η μετάβαση τουρκικών στρατευμάτων στο καταριανό έδαφος απέτρεψε το 2017 επαπειλούμενη εισβολή των γειτονικών αραβικών μοναρχιών όταν αυτές έθεσαν υπό αποκλεισμό το εμιράτο, ακριβώς λόγω του ρόλου του στην υπονομευτική για τις ίδιες δράση της Μουσουλμανικής Αδελφότητας).

Ως επικεφαλής των τουρκικών μυστικών υπηρεσιών σε μια προηγούμενη φάση, ο Φιντάν φέρεται να εξασφάλισε στα ηγετικά στελέχη της Χαμάς (η οποία χαρακτηρίζεται τρομοκρατική οργάνωση από τις ΗΠΑ και την Ε.Ε.) διαβατήρια και λοιπές διευκολύνσεις.

Όμως στην αποστολή του στη Ντόχα, την Τετάρτη, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών επικεντρώθηκε σε κάτι το οποίο δεν έχει προσεχθεί επαρκώς: την απόσπαση από τη Χαμάς δεσμεύσεων ότι αποδέχεται μία “λύση δύο κρατών” στο μεσανατολικό ζήτημα, με την ίδρυση πλάι στο Ισραήλ ενός παλαιστινιακού κράτους στα σύνορα του 1967, μετά την οποία η ισλαμιστική οργάνωση θα καταργήσει την ένοπλη πτέρυγά της. Με πολιτικά εφόδια αυτού του τύπου φιλοδοξεί η Τουρκία να αναδείξει τον μεσολαβητικό της ρόλο, παρά το ότι οι σχέσεις της με τη Χαμάς συγκεντρώνουν την οργή των Ισραηλινών ιθυνόντων.

Σημειωτέον ότι ο Φιντάν, και μετά από αυτόν ο Ερντογάν, είχαν την ευκαιρία να συναντηθούν το Σάββατο και με τον Σάμεχ Σούκρι, υπουργό Εξωτερικών της Αιγύπτου. Ο Τούρκος πρόεδρος τόνισε την ανάγκη από κοινού δράσης των μουσουλμανικών χωρών στο ζήτημα της Γάζας.

Στη συνάντηση του Ντολμάμπαχτσε με τον Χανίγιε, ο Ερντογάν τόνισε ιδιαίτερα ότι δεν θα πρέπει να αφεθεί το Ισραήλ να αξιοποιήσει τη συγκυρία των συγκρούσεων με το Ιράν, ώστε να αποσπάσει τα βλέμματα από τη Λωρίδα της Γάζας. Επιπλέον, στάθηκε ιδιαίτερα στην ανάγκη επίτευξης παλαιστινιακής εθνικής ενότητας, με επανασυμφιλίωση της Χαμάς με την Παλαιστινιακή Αρχή.

Η Τουρκία διατηρεί καλές σχέσεις και με τις δύο πλευρές της πολιτικής σκηνής των Παλαιστινίων και φιλοδοξεί να εκμαιεύσει τη δημιουργία μίας ανασυγκροτημένης Παλαιστινιακής Αρχής, με συμμετοχή και της Χαμάς, ενώ αποβλέπει και σε κάποιον τουρκικό ρόλο στη διαχείριση της “επόμενης μέρας” στη Λωρίδα της Γάζας.

Όλα αυτά στο φόντο της στροφής που επέβαλε στον Ερντογάν η ήττα του στις πρόσφατες τουρκικές δημοτικές εκλογές, η οποία σε μεγάλο βαθμό αποδόθηκε στις καταγγελίες της ισλαμιστικής αντιπολίτευσης για τις εμπορικές σχέσεις της Τουρκίας (και δη ποικίλων εκλεκτών του κυβερνώντος κόμματος) με το Ισραήλ ενώ συνεχίζεται η πολεμική προσπάθεια του τελευταίου.

Διαβάστε ακόμα: