ΝΑΤΟ: Ποια ευρωπαϊκά κράτη δεν περνούν τη “βάση“ των αμυντικών δαπανών
Σε αγώνα δρόμου προκειμένου να ανταπεξέλθουν στις προσδοκίες της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας για αμυντικές δαπάνες άνω του 2% του ΑΕΠ τους, επιδίδονται τα κράτη μέλη του ΝΑΤΟ εντός της Ευρώπης, καθώς οι περισσότερες χώρες δεν πιάνουν το κατώφλι. Όπως σχολιάζει το Bloomberg, επικαλούμενο στοιχεία από τον οργανισμό, με τις προειδοποιήσεις πως η «ρωσική απειλή» είναι πλέον μία πραγματικότητα, όλο και πιο πολλές είναι οι δηλώσεις αξιωματούχων στις Βρυξέλλες και σε ευρωπαϊκές χώρες-κλειδιά περί αύξησης των δαπανών. Μέχρι στιγμής οι αριθμοί, δείχνουν ότι μόνο η Βρετανία και οι χώρες της Βαλτικής βρίσκονται ήδη πάνω από το 2%. Και βέβαια η Ελλάδα, με τις αμυντικές μας δαπάνες να ξεπερνούν το 3% του ΑΕΠ. Στις ΗΠΑ, οι αμυντικές δαπάνες βρίσκονται στο 3,47% του ΑΕΠ.
Υπολείπονται επίσης σημαντικά του 2% η Τουρκία, ο Καναδάς (1,27%) η Γερμανία και η Ισπανία, αλλά τον στόχο δεν έχουν φτάσει μέχρι στιγμής ούτε η Γαλλία, η Ιταλία, η Βουλγαρία, η Ουγγαρία και άλλες ανατολικοευρωπαϊκές χώρες.
Στη διάρκεια της προ ημερών επίσκεψής του στην Πολωνία, παρουσία και του ΓΓ του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, ο Βρετανός πρωθυπουργός Ρίσι Σούνακ δήλωσε την πρόθεση να βάλει την βρετανική αμυντική βιομηχανία «σε πολεμικούς ρυθμούς», ενώ ο Πολωνός ομόλογός του, Ντόναλντ Τουσκ έχει προειδοποιήσει πως η Ευρώπη ζει ξανά μία «προ-πολεμική» κατάσταση. Η βρετανική επίσκεψη στη χώρα και οι δηλώσεις φέρνουν στο νου άλλωστε την εποχή που η εισβολή της ναζιστικής Γερμανίας στην Πολωνία, είχε σύρει την Βρετανία στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Βέβαια, οι Βρετανοί και οι χώρες της Βαλτικής θεωρούνται παραδοσιακά εκείνοι που πιέζουν για εξοπλισμούς ενόψει του ρωσικού κινδύνου, με άλλους αναλυτές να εκτιμούν πως η Μόσχα δεν θα κλιμακώσει περαιτέρω τον ουκρανικό πόλεμο και πως η καλλιέργεια αυτού του κλίματος συνάδει με μία προεκλογική περίοδο στις ΗΠΑ, κατά την οποία μερικώς συντηρείται το «αντίπαλο δέος» του ρωσικού κινδύνου.
Όμως οι φωνές προειδοποίησης κινδύνου έχουν πληθύνει. Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν δηλώνει ότι η Ευρώπη αντιμετωπίζει «υπαρξιακό κίνδυνο» και αρνείται να αποκλείσει το ενδεχόμενο να πατήσει ο γαλλικός στρατός σε ουκρανικό έδαφος, σε αντίθεση με τη Γερμανία. Η Σουηδία, νεώτερο μέλος του ΝΑΤΟ αναβαθμίζει την άμυνά της και την προστασία του δικτύου ενεργειακών υποδομών της, που περιλαμβάνουν πυρηνική, υδροηλεκτρική και αιολική ενέργεια. Για την πρόεδρο της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η Φινλανδία, που διατηρεί συνοριογραμμή με τη Ρωσία, έχει σε κατάσταση ενισχυμένης αμυντικής ετοιμότητας τις υποδομές της σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης.
Από την Πολωνία, ο Σούνακ δεσμεύθηκε να αυξήσει στο 2,5% (ήδη βρίσκονται στο 2,3% του ΑΕΠ) τις αμυντικές δαπάνες της Βρετανίας ως το τέλος της δεκαετίας. Η αύξηση αυτή θα σημάνει επιπλέον 75 δις. λίρες μέσα στην επόμενη εξαετία, κάτι που ο Βρετανός πρωθυπουργός περιέγραψε ως «τη μεγαλύτερη ενίσχυση της εθνικής άμυνας εδώ και μία γενιά».
Στο Παρίσι τον Φεβρουάριο, ο υπουργός Ενόπλων Δυνάμεων Σεμπαστιέν Λεκορνί είχε δηλώσει τον Φεβρουάριο, ενόψει συνόδου των ομολόγων του στο ΝΑΤΟ, πως η Γαλλία θα φτάσει τον στόχο του 2% ως το τέλος του 2024. Το 2017, ο γαλλικός αμυντικός προϋπολογισμός έφτανε τα 30 δισ. ευρώ, ενώ με βάσει αυτόν το στόχο θα πρέπει να φτάσει φέτος τα 69 δισ. ευρώ, ενώ μέσα στην επόμενη επταετία, ο προγραμματισμός είναι για επιπλέον 413 δισ. ευρώ.
Από δικής του πλευράς το Βερολίνο, το ίδιο διάστημα, δια του υπουργού Άμυνας Μπόρις Πιστόριους, ανακοίνωσε πως φέτος θα δαπανήσει 71,8 δισ. ευρώ στον αμυντικό προϋπολογισμό. Συνολικά όπως είχε πει ο Γενς Στόλτενμπεργκ το ίδιο διάστημα, το 2024 τα ευρωπαϊκά κράτη μέλη του ΝΑΤΟ θα δαπανήσουν συνολικά 380 δισ. δολάρια για την άμυνα, κάτι που αντιστοιχεί σε ένα συνολικό 2% του μέσου ΑΕΠ τους, σε σύγκριση με 1,85% το 2023.
Όλες αυτές οι δηλώσεις είχαν γίνει στον απόηχο των δηλώσεων του Αμερικανού υποψηφίου προέδρου Ντόναλντ Τραμπ εκείνο το διάστημα, ο οποίος είχε πει πως εφόσον οι ευρωπαίοι σύμμαχοι δεν ξοδέψουν αρκετά, θα ενθάρρυνε τη Ρωσία «να κάνει ό,τι θέλει», κάτι που είχε ξεσηκώσει έντονες διαμαρτυρίες στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού αλλά και ανανεώσει την συζήτηση περί ευρωπαϊκής άμυνας εκτός ΝΑΤΟ.