ΒΟΑΚ: Πώς προχωρά το μεγαλύτερο οδικό έργο της Ευρώπης

ΒΟΑΚ: Πώς προχωρά το μεγαλύτερο οδικό έργο της Ευρώπης

Της Ελένης Μπότα

Στις 15 Μαΐου 2024 εκδικάζονται οι προσφυγές στο Συμβούλιο της Επικρατείας που έχουν κατατεθεί από τους Δήμους Ηρακλείου και Μαλεβιζίου, διεκδικώντας ουσιαστικά να γίνουν υπόγεια τα τμήματα του νέου ΒΟΑΚ που θα διέρχεται από το Ηράκλειο και το Γάζι. Μπροστά σε αυτές τις δικαστικές προσφυγές βρίσκεται η υλοποίηση του μεγαλύτερου οδικού άξονα που θα κατασκευαστεί στην Ευρώπη.

Προ ημερών ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΓΕΚ Τέρνα, Γ. Περιστέρης, αναφερόμενος στο έργο της παραχώρησης του Βορείου Οδικού Άξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ), για τον οποίο η ΓΕΚ Τέρνα έχει ανακηρυχθεί ανάδοχος, προϋπολογισμού 1,8 δισ. ευρώ, εμφανίστηκε προβληματισμένος για τις προσφυγές όσον αφορά τη χάραξη και σημείωσε πως δεν είναι σε θέση να εκτιμήσει πότε θα υπογραφεί.

Η χρηματοδότηση του έργου θα προέλθει από δημόσια και ιδιωτικά κεφάλαια. Το Δημόσιο έχει φροντίσει να καλύψει κατά 800 εκατ. ευρώ το έργο. Τα 600 εκατ. ευρώ θα είναι από το ΕΣΠΑ 2021-2027 και τα υπόλοιπα 200 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης, ενώ τα επιπλέον χρήματα καλείται να τα καλύψει ο παραχωρησιούχος.

Στελέχη της κατασκευαστικής αγοράς τονίζουν ότι τα χρήματα που έχουν εξασφαλιστεί για το έργο δεν επαρκούν, με δεδομένη και την αύξηση του κατασκευαστικού κόστους και, από την άλλη πλευρά, το κόστος που καλείται να καλύψει ο παραχωρησιούχος υπό τη δεδομένη χρηματοοικονομική κατάσταση είναι μεγάλο.

Να σημειωθεί ότι στον ΒΟΑΚ προβλέπονται τα λεγόμενα “σκιώδη” διόδια. Αυτό σημαίνει ότι το Δημόσιο θα επιδοτεί μέρος των διοδίων. Δηλαδή ο χρήστης του οδικού άξονα θα πληρώνει το αντίτιμο των διοδίων που αντιστοιχεί και στους υπόλοιπους αυτοκινητοδρόμους (0,063 ευρώ ανά χλμ.), ενώ το Δημόσιο θα επιδοτεί τον παραχωρησιούχο με τα “σκιώδη” διόδια, το ύψος των οποίων θα καθοριστεί στη διαγωνιστική διαδικασία που βρίσκεται σε εξέλιξη.

Τεχνικές περιβαλλοντικές μελέτες

Όσον αφορά το δεύτερο από τα τρία τμήματα του ΒΟΑΚ, το “Χερσόνησος-Νεάπολη”, με το ανάδοχο σχήμα Τέρνα – Άκτωρ Παραχωρήσεις – Ιntrakat, μήκους 22,5 χλμ., πρόσφατα, το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας ενέκρινε τις τεχνικές περιβαλλοντικές μελέτες του έργου (ΤΕΠΕΜ) για την εγκατάσταση και λειτουργία των προσωρινών εργοταξιακών χώρων που θα φιλοξενηθούν παραπλεύρως και κοντά στο υπό κατασκευή οδικό έργο μήκους 22,5 χιλιομέτρων.

Το ένα εργοτάξιο θα  αναπτυχθεί στο τμήμα  Χερσόνησος-Μάλια του ΒΟΑΚ, ενώ το δεύτερο, σε απόσταση 400 μέτρων από το έργο, σε θέσεις που κατά το παρελθόν έχουν χρησιμοποιηθεί ως εργοταξιακοί χώροι στις εργολαβίες της σήραγγας Βραχασίου της Εθνικής Οδού. Με τον τρόπο αυτό επιτυγχάνεται, σύμφωνα με τις υπηρεσίες, η αποφυγή της κατάληψης νέων εδαφικών εκτάσεων που θα αύξαναν το περιβαλλοντικό αποτύπωμα του έργου, καθώς οι δύο εργοταξιακοί χώροι θα χρειαστούν επιφάνεια 32 και 16 στρεμμάτων αντίστοιχα.

Εγκατάσταση μηχανολογικού εξοπλισμού

Η ανάπτυξη των προσωρινών εργοταξίων υποδομής είναι απαραίτητη προκειμένου να γίνει η εγκατάσταση του απαραίτητου μηχανολογικού εξοπλισμού και των άλλων υποστηρικτικών μηχανημάτων του έργου για την κατασκευή της ΣΔΙΤ (π.χ. μονάδα παραγωγής σκυροδέματος και ασφαλτομείγματος, μονάδα επεξεργασίας και παραγωγής αδρανών υλικών, συνεργείο, εργαστήριο, γραφεία κ.ά.).

Αντικείμενο της εν λόγω σύμβασης είναι η εκτέλεση του έργου “Βόρειος Οδικός Άξονας Κρήτης – Μελέτη, κατασκευή, χρηματοδότηση, λειτουργία και συντήρηση του τμήματος “Χερσόνησος – Νεάπολη”, με Σ.Δ.Ι.Τ.”. Η αποπληρωμή του τελικού ποσού θα γίνεται με σταθερές πληρωμές διαθεσιμότητας από το Ελληνικό Δημόσιο για χρονικό διάστημα 30 ετών.

Στο πλαίσιο της σύμβασης σύμπραξης, ο Ιδιωτικός Φορέας Σύμπραξης (ΙΦΣ) καλείται να αναλάβει την εκπόνηση του συνόλου των απαιτούμενων μελετών για την κατασκευή του έργου, με βάση τις ήδη υφιστάμενες μελέτες, τον οριστικό σχεδιασμό του έργου που θα προκύψει κατά τη διαδικασία ανάθεσης και την περιβαλλοντική αδειοδότησή του.

Επίσης, ο ΙΦΣ θα αναλάβει την κατασκευή του συνόλου των εργασιών, οι οποίες προβλέπονται στις μελέτες του κατασκευαστικού σχεδιασμού του έργου, καθώς και τις εργασίες συντήρησης και αναβάθμισης των κατασκευασμένων τμημάτων, που θα ενταχθούν στον οριστικό σχεδιασμό.

Ο ΙΦΣ καλείται να αναλάβει και τη χρηματοδότηση του έργου, όπως θα προκύψει βάσει του οριστικού σχεδιασμού, και τη συντήρηση και λειτουργία του οδικού τμήματος “Χερσόνησος-Νεάπολη”, όπως αυτό θα προβλέπεται στον οριστικό σχεδιασμό, για όλη τη διάρκεια της σύμπραξης, καθώς και δικαίωμα προαίρεσης για τη συντήρηση και λειτουργία του τμήματος “Νεάπολη – Άγιος Νικόλαος”, που θα κατασκευαστεί με δημόσια σύμβαση έργου, μετά την παράδοσή του προς λειτουργία.

Η πρόοδος στο Νεάπολη – Άγιος Νικόλαος 

Να επιταχυνθούν οι εργασίες κατασκευής επιχειρείται και στο τμήμα του ΒΟΑΚ “Νεάπολη – Άγιος Νικόλαος”, με ανάδοχο την Άκτωρ.

Το έργο, προϋπολογισμού 169 εκατ. ευρώ, αποτελεί μέρος του συνολικού Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης, που θα διασυνδέσει την Κρήτη από τον Κίσσαμο έως τη Σητεία, με συνολικό μήκος 300 χιλιομέτρων περίπου, το οποίο εκτελείται ως δημόσιο έργο.

Η κατασκευή του νέου αυτού τμήματος, με μήκος περί τα 14,5 χλμ., συμπληρώνει ολοκληρωτικά τον αυτοκινητόδρομο, ενώ ταυτόχρονα τον μετατρέπει σε κλειστό οδικό άξονα με τη βελτίωση και διαπλάτυνση του υφιστάμενου τμήματος Νεάπολη – Άγιος Νικόλαος.

Πρόσφατα το υπουργείο, στην αναφορά του για την πρόοδο της εργολαβίας, ανέφερε ότι εγκρίθηκαν οι οριστικές μελέτες οδοποιίας, οι κυκλοφοριακές ρυθμίσεις και εκδόθηκαν οι αποφάσεις απαλλοτριώσεων.

Ωστόσο, η αντιπολίτευση υποστηρίζει ότι η ολοκλήρωση των μελετών παρουσίασε σημαντική καθυστέρηση σε σχέση με τις τμηματικές προθεσμίες του έργου και ότι θα έπρεπε αυτό το διάστημα να ολοκληρώνονται οι χωματουργικές εργασίες, δεδομένου ότι το έργο χρηματοδοτείται με 137 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης.

Διαβάστε ακόμα: