Τις πταίει;

Τις πταίει;

Πέτρος Λάζος (ΝΕΑ ΦΩΤΟ, ΤΕΤΡΑΓΩΝΗ, 11/2021)

Ο Joseph κόμης de Maistre ήταν μεγάλος Σαρδηνός (οι περισσότεροι τον θεωρούν Γάλλο αλλά ήταν ένθερμος υπήκοος του Βασιλείου της Σαρδηνίας) συντηρητικός φιλόσοφος, δικηγόρος, διπλωμάτης και πολιτικός, ο οποίος αποτέλεσε πολιτικό “φάρο” για την Ευρώπη στο δεύτερο μισό του 17ου και τις αρχές του 18ου αιώνα. Πολλοί, ακριβώς λόγω του συντηρητισμού του, τον χαρακτηρίζουν “ηθικολόγο”.

Το έργο και οι ιδέες του έχουν αποτυπωθεί σε δύο βιβλία και έναν τεράστιο όγκο αλληλογραφίας με αναρίθμητες προσωπικότητες της εποχής, τα οποία εκδόθηκαν μετά τον θάνατό του.

Στην επιστολή 76,  η οποία γράφτηκε στις 27 Αυγούστου του 1811 σχετικά με την τότε Ρωσική Πολιτική Μεταρρύθμιση και την βρίσκουμε π.χ. στον 2ο τόμο της “Διπλωματικής Αλληλογραφίας” του, όπως εκδόθηκε από τους Αδελφούς Λεβί  στα 1860, έχει γράψει ότι: “… στην Δημοκρατία, κάθε χώρα έχει την κυβέρνηση που της αξίζει.”!

Πρόκειται για μία φράση που έμελλε να μείνει στους αιώνες. Πολλές φορές αποδίδεται σε άλλους, σαφώς πιο γνωστούς πολιτικούς όπως π.χ. ο Alexis de Tocqueville και ο Abraham Lincoln αλλά τα στοιχεία είναι αδιάσειστα: ο κόμης ήταν ο “εμπνευστής” της.

Η φράση θεωρείται πως εκφράστηκε ως επιχείρημα της, κάτι παραπάνω από ένθερμης, υπεράσπισης του για την βασιλεία, την οποία θεωρούσε μακράν το καταλληλότερο πολίτευμα. Το νόημα της φράσης, που έχει συζητηθεί και αναλυθεί εκτενέστατα επί δεκαετίες, είναι απλό και συγκεκριμένο: “Στην Δημοκρατία, οι πολίτες κάθε χώρας επιλέγουν τις κυβερνήσεις τους και φέρουν ακέραια την ευθύνη αυτής της επιλογής”.

Ένα συμπέρασμα απόλυτα ορθολογικό και στηριγμένο στα δεδομένα!

Ο πρώην Πρύτανης του Πολυτεχνείου Κρήτης Ιωακείμ Γρυσπολάκης ανάρτησε εχθές το παρακάτω κείμενο, με αναφορές που συνάδουν με το πνεύμα του κόμη de Maistre! Το κείμενο αυτό αναδημοσιεύω:

“Αυτές τις μέρες διάβασα την συνέντευξη, που έδωσε ο George Steiner στην δημοσιογράφο και συγγραφέα Laure Adler το 2014 και εκδόθηκε το 2022 από το ΔΩΜΑ υπό τον τίτλο “Ένα μακρύ Σάββατο”.

Αντιγράφω από την σελίδα 109: “Στον Αριστοτέλη ο ηλίθιος είναι ο ιδιώτης, ο άνθρωπος που κάθεται σπίτι του και επιτρέπει στους απατεώνες να; κυβερνούν. Οι απατεώνες καταλαμβάνουν την αγοράν, επειδή εκείνος θέλει να διατηρήσει την ιδιωτική ζωή του. Δεν νοιάζεται αρκετά. Επομένως, δεν έχει κανένα δικαίωμα να διαμαρτύρεται. . . . . 

Το αναφέρω, διότι τον τελευταίο καιρό διαβάζω σχόλια σε αναρτήσεις μου του τύπου “γιατί ασχολείσαι με το κόμμα Χ, αφού δεν είσαι μέλος ή ψηφοφόρος του”. Με αυτή την λογική δεν θα έπρεπε να ασχολείται με την πολιτική κάθε ένας, ο οποίος δεν είναι μέλος κάποιου κόμματος. Είναι η λογική και η τακτική του ολοκληρωτισμού. 

Εμείς (εννοώ τον εαυτό μου και πολλούς άλλους φίλους) ασχολούμαστε με την πολιτική, χωρίς να ζητούμε ανταλλάγματα και θέσεις, διότι ζούμε και λειτουργούμε ως μέλη της κοινωνίας μας. Δεν είμαστε μέλη ή οπαδοί κάποιου κόμματος, προκειμένου  να έχουμε την αυτονομία της άσκησης κριτικής προς όλους. Το δε γεγονός ότι στηρίζω τον Κυριάκο Μητσοτάκη, οφείλεται στο ότι τον θεωρώ αδιαφιλονίκητα τον καλύτερο μεταξύ των πολιτικών να κυβερνήσει τη χώρα, εντός ενός δεδομένου πλαισίου, που ορίζεται από την παγκόσμια ενεργειακή κρίση, το μεγάλο συσσωρευμένο χρέος της χώρας, τον πόλεμο της Ρωσίας εναντίον της Ουκρανίας, την απειλή από την Τουρκία, την συρρίκνωση του πληθυσμού της χώρας και το μεταναστευτικό.

Τον στηρίζω, επιπροσθέτως, διότι είναι ο πρωθυπουργός, που αντιστέκεται στις πιέσεις συγκεκριμένων ολιγαρχών, οι οποίοι στοχεύουν στον έλεγχο των δεκάδων δισεκατομμυρίων ευρώ, που έρχονται στη χώρα από την ΕΕ, βάσει ενός σχεδιασμού που έτυχε των επαίνων των οργάνων της ΕΕ και των έγκυρων αξιολογητών. Και διότι είναι η πρώτη φορά μετά από δεκαετίες, που διαπιστώνουμε συγχρόνως να προσελκύονται μεγάλες παραγωγικές επενδύσεις, να μειώνεται δραστικά η ανεργία, να αναβαθμίζεται η παιδεία, να υπάρχει ουσιαστική μέριμνα για το κοινωνικό κράτος, να ανακτά και πάλι η χώρα μας τη χαμένη αξιοπρέπεια και αξιοπιστία της. 

Τόσο απλά.”

Αφήνοντας στην άκρη την (σωστότατη) θέση του κυρίου Πρύτανη ως προς τους λόγους για τους οποίους στηρίζει τον πρωθυπουργό παρά την διαφορετική κομματική τοποθέτησή τους, το πραγματικό νόημα του κείμενου βρίσκεται στο γεγονός πως σε μια Δημοκρατία αποτελεί βασική υποχρέωση των πολιτών η ενημερωμένη ενασχόληση με την πολιτική χωρίς την προσμονή κάποιου “κέρδους”.

Αυτό είναι το σημείο που χρειάζεται όλοι να θυμόμαστε. Γιατί έχουμε συνηθίσει να αναζητούμε την ευθύνη για τα προβλήματα της χώρας πάντα και μόνο στην μεριά των πολιτικών, ξεχνώντας ποιος τους τοποθετεί στην θέση που τους παρέχει την δυνατότητα να τα προκαλέσουν, ποιος τους επιλέγει για να κυβερνήσουν ή/και ν’ αντιπολιτευτούν!

Αυτή η επιλεκτική απώλεια μνήμης όμως είναι η ρίζα του κακού, είναι αυτό που δυσκολεύει αφάνταστα την επίλυση των προβλημάτων και οδηγεί να είμαστε όλοι “στο ίδιο έργο θεατές” ξανά και ξανά και ξανά.

Μήπως λοιπόν, πριν και πρώτα απ’ όλα, χρειάζεται να θεραπεύσουμε το πολιτικό Αλτσχάϊμερ, για να αλλάξει η χώρα ουσιαστικά;

Πέτρος Λάζος

Διαβάστε ακόμα: